جواب درس سوم علوم نهم + ویدیو
در این نوشته جدیدترین گام به گام درس ۳ علوم نهم متوسطه با موضوع درس «به دنبال محیطی بهتر برای زندگی» قرار گرفته است که شامل جواب آزمایش کنید، گفت و گو کنید، فعالیت و اطلاعات جمع آوری کنید میباشد. در ادامه با ما از بخش پاسخ سوالات علوم نهم همراه باشید.
آموزش ویدیویی درس ۳ علوم نهم
جواب گفت و گو کنید صفحه ۲۶ علوم نهم
باز شدن زود هنگام شکوفههای درختان در زمستان یکی از تبعات بر هم خوردن چرخههای طبیعی است. درباره این رویداد و عوامل مؤثر بر آن و نتایج احتمالی آن در کلاس جواب گفتوگو کنید.
پاسخ:
باز شدن زودهنگام شکوفههای درختان در فصل زمستان یکی از پیامدهای بر هم خوردن تعادل طبیعی زمین است که اغلب به دلیل گرمایش جهانی رخ میدهد. وقتی دمای هوا در زمستان غیرعادی بالا میرود، گیاهان تصور میکنند که فصل بهار فرا رسیده و شروع به شکوفهزدن میکنند. اما با بازگشت ناگهانی سرما یا یخبندان شبانه، این شکوفهها آسیب میبینند و باردهی درختان کاهش مییابد.
این پدیده میتواند زیانهای زیادی به کشاورزان و باغداران وارد کند، چون بخشی از محصول از بین میرود. همچنین تنوع زیستی نیز ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد، چون چرخهی زندگی گیاهان و جانوران به هم میخورد.
جواب گفت و گو کنید صفحه ۲۷ علوم نهم
شکل زیر الگویی ساده از چرخه کربن را نشان میدهد. در این باره در کلاس جواب گفتوگو کنید.
پاسخ:
کربن هوا (کربن دیاکسید) از طریق فتوسنتز وارد بدن گیاهان و جانوران شده و با تنفس آنها دوباره وارد هوا میگردد کربن بدن جانداران (مواد آلی) از طریق مرگ و پوسیدگی و تجزیه به خاک وارد شده (تولید کود – تولید سوخت فسیلی) و از طریق کودهای طبیعی یا کودهای شیمیایی مصرفی در کشاورزی دوباره وارد بدن جانداران میشود. کربن از طریق سوزاندن مواد آلی و سوختهای فسیلی وارد هوا میشود و دوباره از طریق بارانهای اسیدی و تولید سنگهای آهکی به زمین باز میگردد. این چرخه در هر مرحله برگشتپذیر است.
جواب فکر کنید صفحه ۲۷ علوم نهم
شکل زیر چرخهای از کربن را نشان میدهد. با توجه به آن به پرسش ها پاسخ دهید.
الف) در موارد مشخص شده با «۱»، «۲» و «۳» آیا گاز کربن دیاکسید مصرف میشود یا تولید؟
پاسخ:
⭐️ در قسمت کارخانهها «۱» تولید کربن دیاکسید بیشتر است (تولید)
⭐️ در قسمت گیاهان «۲» مصرف کربن دیاکسید بیشتر از تولید آن است (مصرف)
⭐️ در قسمت انسان و جانوران «۳» تولید کربن دیاکسید بیشتر است (تولید)
ب) کدام یک از بخشهای نشان داده شده، در چرخه طبیعی کربن وجود ندارد؟
پاسخ: سوزاندن سوختهای فسیلی در کارخانهها
پ) مصرف سوختهای فسیلی چه تأثیری روی چرخههای طبیعی دیگر میگذارد؟ توضیح دهید.
پاسخ:
مصرف سوختهای فسیلی باعث افزایش مقدار دیاکسیدکربن در جو میشود. این گاز یکی از گازهای گلخانهای است که باعث گرم شدن زمین یا همان پدیده گرمایش جهانی میشود. این تغییر دما بر چرخههای طبیعی مختلف تأثیر میگذارد، از جمله:
چرخه آب:
- افزایش دما موجب تبخیر بیشتر آب میشود.
- در برخی مناطق باعث بارانهای شدید و سیلآسا و در برخی دیگر خشکسالیهای طولانی میشود.
- ذوب یخهای قطبی باعث بالا آمدن سطح آب اقیانوسها میشود.
چرخه فصلها:
- تغییر زمانبندی فصلها (مثلاً شروع زودهنگام بهار یا تأخیر در آمدن پاییز).
- دمای غیرعادی در تابستان یا زمستان.
- ایجاد پدیدههایی مانند النینو که باعث بینظمی در آبوهوا میشود.
چرخه سنگ و خاک:
- افزایش گازهای آلاینده باعث ایجاد باران اسیدی میشود.
- این بارانها موجب فرسایش سنگها و خاکها شده و به اکوسیستمها آسیب میزنند.
- اختلال در زندگی موجودات زنده:
- بسیاری از گیاهان و جانوران قادر به سازگاری با این تغییرات نیستند.
- برخی گونهها در معرض انقراض قرار میگیرند.
جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۲۸ علوم نهم
با مراجعه به منابع معتبر درباره چگونگی تأثیر افزایش کربن دیاکسید بر دمای کره زمین اطلاعاتی جمع آوری کنید و نتایج را به صورت پرده نگار به کلاس گزارش دهید.
پاسخ:
تأثیر افزایش کربن دیاکسید بر دمای کره زمین
کربن دیاکسید یک گاز گلخانهای است که به جذب و انتشار گرما در جو زمین کمک میکند. افزایش غلظت کربن دیاکسید در جو زمین میتواند منجر به افزایش دمای کره زمین شود.
عوامل مؤثر بر افزایش کربن دیاکسید در جو زمین:
فعالیتهای انسانی: فعالیتهای انسانی مانند سوزاندن سوختهای فسیلی، جنگلزدایی و کشاورزی، باعث افزایش انتشار کربن دیاکسید در جو زمین میشوند.
عوامل طبیعی: عوامل طبیعی مانند فعالیتهای آتشفشانی و تغییرات در پوشش گیاهی نیز میتوانند باعث افزایش کربن دیاکسید در جو زمین شوند.
نحوه تأثیر کربن دیاکسید بر دمای کره زمین:
کربن دیاکسید به جذب و انتشار گرما در جو زمین کمک میکند. هنگامی که غلظت کربن دیاکسید در جو زمین افزایش مییابد، این گاز میتواند گرمای بیشتری را جذب و ذخیره کند. این امر باعث میشود که دمای کره زمین افزایش یابد.
نتایج افزایش دمای کره زمین:
افزایش دمای کره زمین میتواند منجر به بروز مشکلات مختلفی مانند:
تغییرات آب و هوایی: افزایش دمای کره زمین میتواند باعث وقوع پدیدههای آب و هوایی شدید مانند سیل، خشکسالی و طوفان شود.
تغییرات در زیستگاههای طبیعی: افزایش دمای کره زمین میتواند باعث نابودی زیستگاههای طبیعی و انقراض گونههای گیاهی و جانوری شود.
افزایش سطح آب دریاها: افزایش دمای کره زمین باعث ذوب شدن یخهای قطبی و افزایش سطح آب دریاها میشود.
راهکارهای کاهش تأثیر افزایش کربن دیاکسید بر دمای کره زمین:
برای کاهش تأثیر افزایش کربن دیاکسید بر دمای کره زمین، باید اقداماتی برای کاهش انتشار کربن دیاکسید انجام شود. این اقدامات عبارتند از:
کاهش استفاده از سوختهای فسیلی: استفاده از سوختهای فسیلی مانند نفت، گاز و زغالسنگ باعث انتشار کربن دیاکسید میشود. بنابراین، کاهش استفاده از این سوختها میتواند به کاهش انتشار کربن دیاکسید کمک کند.
توسعه انرژیهای پاک: انرژیهای پاک مانند انرژی خورشیدی، انرژی باد و انرژی آبی باعث انتشار کربن دیاکسید نمیشوند. بنابراین، توسعه این انرژیها میتواند به کاهش انتشار کربن دیاکسید کمک کند.
حفظ جنگلها: جنگلها به جذب کربن دیاکسید کمک میکنند. بنابراین، حفظ جنگلها میتواند به کاهش انتشار کربن دیاکسید کمک کند.
نتیجهگیری:
افزایش دمای کره زمین یکی از چالشهای مهم زیستمحیطی است که میتواند منجر به بروز مشکلات مختلفی شود. افزایش کربن دیاکسید یکی از عوامل اصلی افزایش دمای کره زمین است. بنابراین، کاهش انتشار کربن دیاکسید یکی از راهکارهای مهم برای مقابله با تغییرات آب و هوایی است.
جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۲۹ علوم نهم
در یک فعالیت گروهی درباره کاربردهای نفت خام اطلاعاتی را جمع آوری کنید و نتیجه را به صورت پرده نگار به کلاس گزارش کنید.
پاسخ:
کاربردهای نفت خام:
نفت خام در صنایع مختلف کاربرد دارد. برخی از کاربردهای نفت خام عبارتند از:
سوخت: نفت خام یکی از اصلیترین منابع سوخت در جهان است. از نفت خام برای تولید بنزین، گازوئیل، نفت سفید و سایر سوختهای فسیلی استفاده میشود.
مواد اولیه شیمیایی: نفت خام منبع بسیاری از مواد شیمیایی است که در تولید محصولات مختلف استفاده میشوند. از جمله این مواد شیمیایی میتوان به پلاستیک، رنگ، دارو و مواد آرایشی اشاره کرد.
مواد صنعتی: از نفت خام برای تولید مواد صنعتی مانند قیر، آسفالت و گریس استفاده میشود.
مواد غذایی: از نفت خام برای تولید روغنهای خوراکی و سایر محصولات غذایی استفاده میشود.
نتیجهگیری:
نفت خام یک ماده خام مهم است که در بسیاری از صنایع کاربرد دارد. با این حال، استفاده از نفت خام میتواند منجر به آلودگی محیط زیست شود. بنابراین، باید تلاش شود تا استفاده از نفت خام بهینه شود و راهکارهایی برای کاهش آلودگی ناشی از استفاده از نفت خام اتخاذ شود.
جواب خود را بیازمایید صفحه ۳۰ علوم نهم
با توجه به نمودار ۱ به پرسشها پاسخ دهید.
الف) بیشترین میزان کشف نفت خام مربوط به کدام دهه است؟
پاسخ: دهه ۶۰ میلادی (۱۹۶۰)
ب) پیشبینی میشود ذخایر نفت خام در چه دههای به حداقل برسد؟
پاسخ: سال ۲۰۳۰ میلادی
پ) در چه سالی میزان مصرف نفت خام با کشف آن برابر است؟
پاسخ: سال ۱۹۸۰
ت) در چه سالی میزان مصرف نفت خام از میزان کشف آن پیشی گرفته است؟
پاسخ: بعد از ۱۹۸۰ میلادی
جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۳۰ علوم نهم
درباره راههای کاهش وابستگی اقتصاد کشور به نفت خام اطلاعاتی جمع آوری و در کلاس در این مورد گفتوگو کنید. نتیجه گفتوگوهای خود را به صورت یک مقاله برای روزنامههای کثیر الانتشار محل زندگی خود بفرستید.
پاسخ:
۱- جلوگیری از خام فروشی نفت
۲- ایجاد صنایع پتروشیمی و تبدیل نفت
۳- رشد توریسم و صنایع دستی
۴- رشد صنایع دیگر و افزایش صادرات غیرنفتی
۵- رشد صنایع کشاورزی و غذایی و صادرات محصولات کشاورزی
۶- افزایش صادرات فنی و مهندسی
۷- استفاده از سایر منابع دیگر انرژی.
۸- صرفهجویی در مصرف انرژی
جواب فکر کنید صفحه ۳۱ علوم نهم
الف) چه رابطهای بین دمای جوش با تعداد اتمهای کربن در هیدروکربنها وجود دارد؟
پاسخ: هر چه تعداد اتمهای کربن (C) بیشتر باشد، آن ماده دیرتر به جوش میآید. (یعنی نقطه جوش بالاتری دارد.)
ب) کدام ترکیب دمای جوش بالاتری دارد؟ به چه دلیل؟
پاسخ: ترکیب C۱۰ H۲۰ ، چون تعداد کربن آن (۱۰ عدد) بیشتر از تعداد کربن ترکیبب C۶ H۱۴ (۶ عدد) میباشد.
جواب فکر کنید صفحه ۳۱ علوم نهم
با توجه به شکل داده شده، مشخص کنید:
الف) کدام هیدروکربن آسان تر جاری میشود؟ چرا؟
پاسخ: هیدروکربن (۱) – چون تعداد اتم کربن آن از بقیه هیدروکربنهای نام برده کمتر است.
ب) هر یک از فرمولهای زیر به کدام روغن نشان داده شده در شکل روبه رو تعلق دارد؟
پاسخ:
۱) C۱۲H۲۶ به روغن شماره یک (۱) تعلق دارد. (به نام دوکان)
۲) C۲۰H۴۲ به روغن شماره سه (۳) تعلق دارد. (به نام ایکوسان)
۳) C۱۷H۳۶ به روغن شماره دو (۲) تعلق دارد. (به نام هپتادکان)
۴) C۲۴H۵۰ به روغن شماره چهار (۴) تعلق دارد. (به نام تتراکوسان)
جواب فکر کنید صفحه ۳۳ علوم نهم
با توجه به شکل ۳ – الف، به پرسشهای زیر پاسخ دهید:
الف) در این برج تقطیر، نفت خام را در چند بُرش جدا سازی میکنند؟
پاسخ: ۸ برش نفتی
ب) دمای جوش کدام برش از بقیه بیشتر است؟
پاسخ: نقطه جوش پایینترین برش نفتی در ستون تقطیر (قیر) از بقیه بیشتر است.
پ) مولکولهای موجود در کدام برش بزرگتر و سنگینتر هستند؟ به چه دلیل؟
پاسخ: مولکولهای موجود در پایینترین برش نفتی در ستون تقطیر بزرگتر و سنگینتر هستند، چون تعداد اتم کربن آنها از بقیه محصولات دیگر بیشتر است.
ت) تعداد اتمهای کربن در مولکولهای کدام برش از بقیه کمتر است؟
پاسخ: بالاترین برش نفتی در ستون تقطیر که گاز میباشد.
ث) رنگ مخلوطها در کدام برش تیرهتر است؟
پاسخ: پایینترین برش نفتی در ستون تقطیر که قیر است.
جواب فکر کنید صفحه ۳۴ علوم نهم
الف) عنصرهای اصلی سازنده این پلاستیکها چیست؟
پاسخ: عنصرهای اصلی سازندهی پلاستیکها کربن و هیدروژن است.
ب) خواص فیزیکی اتن را با فراوردههای حاصل از آن (پلی اِتن) مقایسه کنید.
خواص فیزیکی پلی اِتن: جامد، سفید رنگ، چگالی ۰/۹ گرم بر سانتیمتر مکعب، دمای ذوب ۱۱۵+ درجه سانتیگراد، آتشگری دارد.
خواص فیزیکی اتن: گاز، بیرنگ، چگالی ۰/۱۱۷۸ گرم بر سانتیمتر مکعب، دمای ذوب ۱۶۹- درجه سانتی گراد، آتشگیری سریعی دارد.
جواب فعالیت صفحه ۳۶ علوم نهم
قبض برق خانه مسکونی خودتان را به کلاس بیاورید و با توجه به آن و دادههای موجود در جدول زیر به پرسشها پاسخ دهید:
| مقدار کربن دیاکسید | منبع تولید برق | میزان برق مصرفی در ۴۵ روز (کیلووات ساعت) |
|---|---|---|
| ۰/۹ × ۳۵۰ = ۳۱۵ کیلوگرم | زغال سنگ | x= ۳۵۰ |
| ۰/۷ × ۳۵۰ = ۲۴۵ کیلوگرم | نفت خام | |
| ۰/۰۱ × ۳۵۰ = ۳.۵ کیلوگرم | باد | |
| ۰/۰۳ × ۳۵۰ = ۱۰.۵ کیلوگرم | گرمای زمین | |
| ۰/۰۵ × ۳۵۰ = ۱۷.۵ کیلوگرم | سلولهای خورشیدی |
الف) حساب کنید میزان برق مصرفی خانواده شما در ۴۵ روز سبب ورود چند کیلوگرم کربن دی اکسید به هوا کره میشود.
پاسخ:
اگر ۳۵۰ کیلووات ساعت مصرف انرژی در یک دوره ۴۵ روزه باشد، چون در کشور ما از سوختن نفت برق تولید میشود،
پس ۲۴۵=۳۵۰×۰/۷ ؛ یعنی ۲۴۵ کیلوگرم کربن دی اکسید در ۴۵ روز.
ب) با توجه به قبض برق خانه مسکونی خودتان، حساب کنید که مقدار کربن دی اکسید ورودی به هواکره در اثر مصرف سالانه برق خانواده شما چند کیلوگرم است.
پاسخ:
۸ = ۴۵ ÷ ۳۶۵
یعنی یک سال دارای ۸ بخش ۴۵ روزه میباشد.
۱۹۶۰ = ۸ × ۲۴۵
یعنی کیلوگرم کربن دی اکسید در سال
پ) درباره میزان آلایندگی هر یک از منبعهای تولید برق گفت و گو کنید.
پاسخ:
تولید آلودگی زغال سنگ بیشتر است زیرا ۰/۹ کیلوگرم دی اکسید کربن تولید میکند تا یک کیلووات ساعت برق از سوزاندن زغال سنگ تولید کند و کمترین تولید آلودگی مربوط به برق تولید شده توسط سلولهای خورشیدی است که تنها ۰/۰۵ کیلوگرم دی اکسید کربن تولید میکند.
ت) هر گاه بدانید که یک درخت میانسال به طور میانگین سالانه ۱۰ کیلوگرم کربن دی اکسید مصرف میکند؛ حساب کنید چند درخت لازم است تا همه کربن دی اکسید تولید شده توسط خانواده شما مصرف شود.
پاسخ:
۱۹۶=۱۰÷۱۹۶۰ درخت لازم است.
جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۳۷ علوم نهم
ایران از نظر جمعیت هجدهمین کشور جهان است. با مراجعه به منابع معتبر علمی، درباره رتبه مصرف پلاستیک در ایران نسبت به سایر کشورهای جهان اطلاعاتی جمع آوری و به کلاس گزارش دهید.
پاسخ:
ایران پنجمین کشور دنیا در مصرف پلاستیک است. یک رتبه ناخوشایند که با آمار ده درصدی پلاستیک در پسماندهای شهری، جنبهای نگران کننده نیز مییابد. کیسه نایلونی و ظروف پلاستیکی یک بار مصرف جزیی از زندگی روزمره شهری مردم ایران شدهاند. به طوری که سالانه ۲۵۰هزار تن پلاستیک در ایران تولید میشود.
پاسخ دیگر:
🧾 گزارش: رتبه مصرف پلاستیک در ایران در جهان
ایران از نظر مصرف پلاستیک، جزو مصرفکنندگان بزرگ در منطقه و حتی در جهان محسوب میشود. طبق گزارشهای منتشرشده از منابع رسمی و زیستمحیطی:
🔹 رتبه جهانی ایران در مصرف پلاستیک حدود ۱۵ تا ۲۰ جهان است.
🔹 طبق آمار منتشر شده توسط سازمان محیط زیست ایران، سالانه در کشور بیش از ۱ میلیون تن پلاستیک مصرف میشود که مقدار زیادی از آن پلاستیکهای یکبار مصرف هستند.
🔹 در ایران به طور میانگین، هر نفر در سال ۳۰۰ تا ۴۰۰ کیلوگرم زباله تولید میکند که بخشی از آن مربوط به پلاستیک است.
🔹 روزانه بیش از ۳ میلیون کیسه پلاستیکی تنها در شهر تهران استفاده میشود. این مقدار به تنهایی باعث ورود صدها تن پلاستیک به محیط زیست میشود.
🔹 زمان تجزیه طبیعی پلاستیکهای معمولی بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ سال است، و همین موضوع باعث آلودگیهای شدید خاک و آبها در ایران شده است.
🔹 ایران در میان کشورهای دارای پایینترین نرخ بازیافت پلاستیک قرار دارد. تنها بخشی از پلاستیک مصرفی (زیر ۲۰ درصد) بازیافت میشود.
📌 نتیجهگیری:
ایران با وجود جمعیت کمتر نسبت به برخی کشورهای صنعتی، میزان مصرف بالایی از پلاستیک دارد و همین موضوع نگرانیهایی درباره آسیب به محیط زیست بهوجود آورده است. به همین دلیل، کاهش استفاده از پلاستیکهای یکبار مصرف و ترویج بازیافت در کشور بسیار ضروری است.
جواب گفت و گو صفحه ۳۷ علوم نهم
درباره اینکه «شما چه کارهایی میتوانید انجام دهید تا محیط زندگی برای شما، خانواده شما و همسایگان و همشهریهایتان مناسبتر شود» در گروه خود گفتوگو کنید و نتیجه را به کلاس گزارش دهید.
پاسخ:
پس از گفتوگو در گروه، به این نتیجه رسیدیم که هر فرد میتواند با انجام کارهایی ساده اما مؤثر، به سالمتر و بهتر شدن محیط زندگی برای خود، خانواده و دیگران کمک کند. این کارها عبارتاند از:
● کارهایی که ما میتوانیم انجام دهیم:
تفکیک زباله در خانه
زبالههای خشک و تر را جدا کنیم تا امکان بازیافت و کاهش آلودگی فراهم شود.
کاهش مصرف پلاستیک
از کیسههای پارچهای، بطریهای دائمی و ظروف چندبار مصرف استفاده کنیم.
صرفهجویی در مصرف آب و برق
با خاموش کردن چراغهای اضافی و بستن شیر آب هنگام مسواک زدن.
کاشت گل و گیاه در خانه یا محله
فضای سبز باعث پاکی هوا و زیبایی محیط میشود.
پرهیز از ریختن زباله در خیابان و پارک
رعایت بهداشت محیط وظیفه همه شهروندان است.
تشویق دیگران به مراقبت از محیط زیست
با دادن الگوهای خوب به دوستان، خانواده و همسایهها.
استفاده از وسایل نقلیه عمومی یا دوچرخه
این کار باعث کاهش آلودگی هوا و ترافیک میشود.
📌 نتیجهگیری:
اگر هر یک از ما کارهای کوچکی برای بهتر شدن محیط زندگی انجام دهیم، تغییر بزرگی در سطح جامعه ایجاد میشود و همه در شهری پاکتر، سالمتر و شادتر زندگی خواهند کرد.
سخن پایانی
اگر سوالی درباره جواب درس ۳ علوم پایه نهم متوسطهی اول با موضوع درس««به دنبال محیطی بهتر برای زندگی»» دارید آن را از قسمت نظرات بپرسید. تیم معلمان ما در اولین فرصت شما را راهنمایی میکنند.
✅ جواب درس دوم علوم نهم
✅ جواب درس چهارم علوم نهم
📝 سوالات درس سوم علوم نهم
📝 نمونه سوالات پایه نهم متوسطه اول
توجه: دانشآموزان عزیز شما میتوانید برای دسترسی آسانتر به مطالب درسی عبارت «سوییتی بلاگ» را در انتهای مطلب مورد نظر خود سرچ(جست و جو) کنید.
نظرات کاربران