جواب درس سوم علوم ششم ابتدایی
در این نوشته جدیدترین گام به گام درس ۳ علوم پنجم دبستان با موضوع درس «کارخانه کاغذسازی» قرار گرفته است که شامل جمع‌آوری اطلاعات،فکر کنید، آزمایش کنید، سوالات متن و گفت و گو کنید می‌باشد.در ادامه با ما از بخش مطالب درسی پایه ششم ابتدایی همراه باشید.
جواب سوالات صفحه ۱۸ علوم ششم
در درس قبل آموختید که با افزایش جمعیت، مصرف سالانه‌‌ی کاغذ در سراسر دنیا به شدت افزایش یافته است؛ به طوری که سالانه باید میلیون‌ها تُن کاغذ تولید شود. به نظر شما تولید این مقدار کاغذ به روش‌های سنتی و دستی امکان پذیر است؟
پاسخ:
خیر، با توجه به افزایش جمعیت مصرف هر ساله کاغذ در سراسر دنیا افزایش یافته و همینطور نحوه سنتی به نیروی انسانی و وقت زیادی نیاز دارد، بر این اساس کاغذ را جز به روش‌های صنعتی نمی‌توان تهیه و تنظیم کرد.
چه نوع مواد و وسایلی در این کارخانه به کار رفته است؟ جنس وسایل به کار رفته چیست؟
پاسخ:
مخزن آهنی برای ساخت خمیر کاغذ، غلتک آهنی برای صاف کردن خمیر کاغذ، منبع سوخت – آهن جنس اصلی بیشتر قطعات می‌باشد.
جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۱۹ علوم ششم
فهرستی از صنایع استان، شهر یا روستای خود تهیه و کاربردهای آهن را در هر مورد به طور جداگانه مشخص کنید.
پاسخ:
آهن به عنوان عنصر اصلی در تولید فولاد، نقش محوری در صنایع مختلف ایفا می‌کند. محصولات فولادی طیف گسترده‌ای از کاربردها از جمله ساخت سازه‌های فلزی، خودرو، ماشین‌آلات صنعتی، تجهیزات حمل‌ونقل و لوازم خانگی را پوشش می‌دهند. همچنین، بازیافت آهن قراضه به عنوان یک فرآیند اقتصادی و زیست‌محیطی، در کاهش مصرف منابع طبیعی و کاهش آلودگی نقش بسزایی دارد.
جواب فکر کنید صفحه ۱۹ علوم ششم
چرا برای خشک کردن خمیر کاغذ و تبدیل آن به ورقه‌های نازک کاغذ از غلتک‌های بزرگ آهنی استفاده می‌کنند؟ دو دلیل بیاورید.
پاسخ:
- خارج کردن آب کاغذ
- مقاوم نمودن کاغذ
- ایجاد استحکام در ورقه
- کاهش حجم و نازک کردن کاغذ
جواب آزمایش کنید صفحه ۲۰ و ۲۱ علوم ششم
١ـ یک لیوان بردارید و تا نصف آن آب بریزید؛ سپس در حدود نصف استکان روغن مایع به آن اضافه کنید. حال یک قطعه چوب و یک قطعه آهن داخل لیوان بیندازید. چه چیزی مشاهده می‌کنید؟ نتیجه‌‌ی مشاهدهی خود را بنویسید.
پاسخ:
قطعه آهن به جهت زیاد بودن نسبت وزن به حجم (چگالی) به زیر مخلوط می‌رود البته قطعه چوب به دلیل پایین بودن چگالیش بر روی مخلوط شناور می‌ماند.
۲ـ چند قطعه‌‌ی چوبی، پلاستیکی و فلزی با شکل و اندازه‌‌ی یکسان بردارید. حال قطعه‌های چوبی را روی یک کفه‌‌ی ترازو و قطعه‌های فلزی را روی کفه‌‌ی دیگر قرار دهید. چه چیزی مشاهده می‌کنید؟ این عمل را برای قطعه‌های پلاستیکی نیز انجام دهید و نتیجه‌‌ی مشاهدهی خود را بنویسید.
پاسخ:
کفه‌ای که قطعه آهنی در آن موجود می‌باشد، پایین‌تر از کفه‌‌ی دیگر که حاوی قطعه‌‌ی چوب است قرار می‌گیرد، یعنی در این آزمایش جرم آهن نسبت به جرم چوب بیشتر می‌باشد. دربارهی پلاستیک نیز مانند قطعه چوب، کفه‌ای که حاوی آهن است پایین‌تر قرار می‌گیرد. در نتیجه جرم آهن نسبت به چوب و پلاستیک بیشتر می‌باشد.
۳- سه قاشق و میله‌‌ی چوبی، پلاستیکی و آهنی هم شکل بردارید.
الف) با یک جسم سنگین مثل چکش بر سر هر سه میله ضربه‌های یکسانی وارد کنید. چه چیزی مشاهده می‌کنید؟
پاسخ:
قطعات چوب و پلاستیک خرد گردیده و می‌شکنند اما قطعه آهن در برابر این ضربه مقاومت نشان می‌دهد و نمی‌شکند. آهن فلز می‌باشد که در برابر ضربه مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد.
ب) ابتدا نوک قاشق آهنی را محکم روی قاشق چوبی و پلاستیکی بکشید؛ سپس قاشق چوبی را بردارید و محکم روی قاشق آهنی و پلاستیکی بکشید. چه چیزی مشاهده می‌کنید؟
پاسخ:
مشاهده می‌کنیم که قاشق چوبی و پلاستیکی داری مقاومت سایشی مقداری بوده و ساییده می‌گردند و روی آن‌ها خراش تولید می‌شود، اما قاشق آهنی به علت مقاومت سایشی بهتر، از خود، ساییدگی نشان نمی‌دهد.
جواب سوالات متن صفحه ۲۲ علوم ششم
با توجه به آزمایش‌هایی که انجام دادید و شکل‌های بالا، ویژگی‌های عمومی فلزها را بنویسید. (یکی از ویژگی‌ها در زیر نوشته شده است.)
پاسخ:
۱ـ فلزها رسانای خوبی برای جریان برق هستند.
۲- غیر از جیوه کل فلزات در دمای اتاق جامد هستند.
۳- تمام فلزها جلا پذیرند.
۴- فلزها به صورت معمولی نقره‌ای یا این که قهوه‌ای می‌باشند.
۵- فلزها رسانای خوبی برای گرما می‌باشند.
۶- بعضی فلزها جذب آهنربا می‌شوند.
۷- بعضی فلزها در هوای با اکسیژن ترکیب گردیده و اکسیدها را به وجود می‌آورند.
۸- فلزها با موادی به اسم اسید واکنش داده و گاز هیدروژن آزاد می‌نمایند.
۹- بسیاری از فلزات بسیار سخت و محکم می‌باشند.
۱۰- چکش خوارند یعنی به راحتی تحت ضربه چکش نمی‌شکنند و صرفا به شکل‌های متعدد در می‌آیند مانند میله، ورقه و …
جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۲۲ علوم ششم
با کمک بزرگ‌ترها و با استفاده از اینترنت و منابع دیگر دربارهی «آهن زنگ نزن» اطلاعاتی را جمع‌آوری کنید و به صورت روزنامه‌‌دیواری به کلاس گزارش دهید.
پاسخ:
پوشش‌دهی فلز آهن با عناصر نجیب‌تر مانند کروم، روی یا منگنز، منجر به ایجاد آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی می‌شود. این فرایند که به گالوانیزه کردن معروف است، با ایجاد یک لایه محافظ بر روی سطح آهن، از تماس مستقیم فلز با محیط خورنده جلوگیری کرده و از اکسیداسیون آن ممانعت می‌کند. استفاده از آهن گالوانیزه در سازه‌هایی مانند بام‌ها و دکل‌ها به دلیل مقاومت بالای آن در برابر شرایط جوی، از لحاظ اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است.
جواب فکر کنید صفحه ۲۲ علوم ششم
برای ساختن هر یک از وسایل زیر از کدام‌یک از فلزهای آهن، مس، آلومینیم و طلا استفاده می‌کنند؟ به چه دلیل؟
| وسیله | نوع فلز استفاده شده | علت |
| بدنه خودرو | آهن | استحکام و مقاومت بالا، مقرون به صرفه بودن |
| زیور آلات و انگشتر | طلا | ارزش بالای اقتصادی، زیبایی، نرم و انعطاف پذیر |
| ورقه‌های نازک پوشش دارو | آلومینیوم | انعطاف پذیری، مقاومت در برابر رطوبت و سایر عوامل فاسد کننده دارو |
| رشته‌های سیم برق | مس | رسانایی بالا، صرفه اقتصادی |
| فرغون | آهن | استحکام و مقاومت بالا، صرفه اقتصادی |
| بدنه دوچرخه | آلومینیوم | سبک و مقاوم |
جواب آزمایش کنید صفحه ۲۳ علوم ششم
چند عدد میوه مانند لیموترش، پرتقال و کیوی، سرکه‌‌ی ترشی و مقداری محلول رقیق جوهرنمک و کاغذ پی اچ آماده کنید. تکه‌ای از کاغذ پی اچ را به هر یک از مواد آغشته کنید. مشاهدات خود را بنویسید. (کاغذ پی اچ وسیله‌‌ی شناسایی اسیدها است).
پاسخ:
اسیدها، رنگ کاغذ پی اچ (تورنسل) را قرمز می‌کنند، هر چه تغییر رنگ کاغذ پی اچ به رنگ قرمز نزدیک‌تر باشد اسید قوی‌تر است، با انجام آزمایش موارد زیر را مشاهده می‌کنیم:
| تغییر رنگ کاغذ پی اچ | نوع ماده |
| نارنجی کمرنگ | پرتقال و کیوی |
| نارنجی | سرکه ترشی |
| قرمز کمرنگ | لیمو ترش |
| قرمز پر رنگ | جوهر نمک |
جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۲۳ علوم ششم
١ـ در زندگی روزانه از جوهر نمک در چه کارهایی استفاده می‌کنیم؟
پاسخ:
اکثر وقت‌ها برای نظافت حمام و سرویس بهداشتی از این محلول استفاده می‌شود. همینطور بعضی لکه‌های رنگی را نیز می‌توان با جوهر نمک از بین برد.
٢ـ هنگام استفاده از جوهرنمک در خانه چه نکاتی را باید رعایت کرد؟
پاسخ:
۱- در فضای باز استفاده کنیم.
۲- هنگام استفاده از جوهر نمک از دستکش و ماسک استفاده کنیم.
۳- به دور از دسترس خردسال‌ها نگهداری گردد.
۴- از تماس جوهر نمک با پوست اجتناب کنیم.
۵- از تنفس گازهای متصاعد گردیده دوری کنیم.
۶- آن را با مایع سفید کننده ترکیب نکنیم.
جواب آزمایش کنید ۲ صفحه ۲۳ و ۲۴ علوم ششم
۱ـ سه لیوان بردارید و آن‌ها را شماره گذاری کنید. داخل هر کدام یک تکه‌‌ی خرد شده از سنگ مرمر بیندازید؛ سپس به لیوان اولی ۱۰ میلی‌لیتر آب، به دومی ۱۰ میلی‌لیتر سرکه و به سومی ۱۰ میلی‌لیتر جوهر نمک اضافه کنید. پس از نیم ساعت مشاهدات خود را یادداشت کنید.
پاسخ:
پوشش‌دهی فلز آهن با عناصر نجیب‌تر مانند کروم، روی یا منگنز، منجر به ایجاد آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی می‌شود. این فرایند که به گالوانیزه کردن معروف است، با ایجاد یک لایه محافظ بر روی سطح آهن، از تماس مستقیم فلز با محیط خورنده جلوگیری کرده و از اکسیداسیون آن ممانعت می‌کند. استفاده از آهن گالوانیزه در سازه‌هایی مانند بام‌ها و دکل‌ها به دلیل مقاومت بالای آن در برابر شرایط جوی، از لحاظ اقتصادی بسیار مقرون به صرفه است.
٢ـ یک گیاه (مانند گل رز و …) را به کلاس بیاورید و به کمک پَنس و پنبه یکی از برگ‌های آن را به جوهر نمک آغشته کنید. پس از نیم ساعت مشاهدات خود را یادداشت کنید.
پاسخ:
با سپری شدن زمان رنگ سبز برگ کم رنگ‌تر گردیده و به مرور رنگ سبز آن کلاً از بین می‌رود و با ادامه این وضعیت بافت برگ به کلی از بین می‌رود.
جواب فکر کنید صفحه ۲۴ علوم ششم
چرا ورود فاضلاب کارخانه به رودخانه‌ها، مزارع و … به آن‌ها آسیب می‌رساند؟
پاسخ:
ورود فاضلاب‌های صنعتی به محیط زیست، منجر به تخریب اکوسیستم‌ها و کاهش کیفیت منابع آبی می‌شود. تغییرات اسیدیته ناشی از این فاضلاب‌ها، شرایط زیستی موجودات آبزی را به شدت تحت تأثیر قرار داده و منجر به کاهش تنوع زیستی می‌شود. همچنین، ورود مواد سمی به زنجیره غذایی، اثرات مخربی بر سلامت انسان و سایر موجودات زنده دارد.
جواب گفت و گو صفحه ۲۴ علوم ششم
در شکل‌های زیر میزان برق مصرفی برای تهیه‌‌ی کاغذ از ماده‌‌ی اولیه (تنه‌‌ی درخت) و بازیافت کاغذهای باطله نشان داده شده است. این روش‌ها را از جنبه‌های زیر باهم مقایسه کنید:
آ ) مقدار مصرف برق
ب) آلودگی هوا
پ) قیمت تمام شده
ت) مقدار مصرف آب
پاسخ:
مقایسه فرآیند تولید کاغذ از الیاف بازیافتی با روش سنتی تولید کاغذ از چوب، نشان‌دهنده مصرف انرژی و آب به مراتب کمتر در روش اول است. کاهش مصرف انرژی الکتریکی و آب، علاوه بر کاهش هزینه‌های تولید، به کاهش آلودگی محیط زیست نیز کمک شایانی می‌کند. همچنین، قطع بی‌رویه درختان برای تولید خمیر کاغذ، یکی از عوامل اصلی تخریب جنگل‌ها و افزایش آلودگی هوا محسوب می‌شود که با استفاده از کاغذهای بازیافتی می‌توان از آن جلوگیری کرد.
جواب جمع‌آوری اطلاعات صفحه ۲۴ علوم ششم
دربارهی یک کارخانه در محل زندگی خود اطلاعاتی جمع آوری و به صورت روزنامه دیواری به کلاس گزارش کنید.
پاسخ:
کارخانه ساخت بستنی:
تولید بستنی در یک کارخانه، با فن‌آوری بالا اجرا می‌گیرد. خط تولید بستنی به صورت پایین می‌باشد:
۱- وزن کردن مواد و ترکیب کردن مواد: در آغاز مواد کم آب و مایع را وزن و حجم سنجی می‌کنند. این مواد در داخل یک مخزن حرارت داده گردیده و ترکیب می‌گردند و حالت یکسان پیدا می‌نمایند. این کار به طور خودکار شکل می‌گیرد.
۲- پاستوریزه و هموژنیزه کردن: بعد ترکیب را پاستوریزه می‌نمایند، یعنی نخست حرارت زیادی به ترکیب می‌دهند، آن گاه آن را به سرعت سرد می‌نمایند تا میکروب‌های آن کشته شوند.
۳- عمل رسانیدن: ترکیب پاستوریزه شده برای عمل آوری و رسیدن، به زمان ۴ ساعت در دمای ۲ الی ۵ درجه سانتی‌گراد همراه با هم زن ملایم نگهداری می‌شود.
۴- انجماد: مخلوط بعد از رسیدن در دمای ۳- تا ۶- درجه سانتی‌گراد، سرد و یخ زده می‌گردد.
۵- افزودن مواد: مواد مختلفی به همراه برش میوه، اجزای خشک مانند مغز و تکه‌های میوه و شکلات به بستنی اضافه می‌گردد.
۶- بسته بندی و قالب گیری: بستنی در ظروف لیوانی، قیفی یا ظروف لیتری جاگذاری می‌گردد.
۷- سفت کردن و سردخانه گذاری: بستنی را برای اینکه تماما سفت گردد در تونل مخصوصی با درجه‌‌ی ۲۰- سانتی‌گراد عبور می‌دهند و کاملا سفت می‌نمایند، بعد آن را به سردخانه منتقل می‌نمایند و آن را روی طبقه‌ها یا قفسه‌هایی در دمای ۲۵- درجه سانتی‌گراد نگهداری می‌نمایند.
۸- پوشش دادن و بسته‌بندی: لیوان‌ها و ظروف را بعد از پوشش دادن درون کارتون بسته بندی می‌نمایند و به بازار مصرف ارسال می‌کنند.
سخن پایانی
اگر سوالی دربارهی درس ۳ علوم ششم دبستان با موضوع درس ««کارخانه کاغذسازی»» دارید می‌توانید در بخش نظرات بپرسید تا تیم معلمان ما در اولین فرصت شما را راهنمایی کنند.
✅ جواب درس دوم علوم ششم
✅ جواب درس چهارم علوم ششم
📝 سوالات درس سوم علوم ششم
📝 نمونه سوالات پایه ششم ابتدایی
توجه: دانش‌آموزان عزیز شما می‌توانید برای دسترسی آسان‌تر به مطالب درسی عبارت «سوییتی بلاگ» را درانتهای مطلب مورد نظر خود سرچ(جست و جو) کنید.
نظرات کاربران