جواب درس ششم علوم هفتم

در این نوشته جدیدترین گام به گام درس ۶ علوم هفتم متوسطه با موضوع درس‌ «سفر آب روی زمین»‌ قرار گرفته‌ است که شامل جواب آزمایش کنید، گفت‌ و‌ گو کنید، فعالیت و اطلاعات جمع‌ آوری کنید می‌باشد. در ادامه با ما از بخش پاسخ سوالات علوم هفتم همراه باشید.

جواب گفت و گو کنید صفحه ۴۹ علوم هفتم

در گروه خود درباره اینکه چرا مقدار بارندگی در شهرهای کشورمان با هم فرق دارد، گفت‌ و گو کنید.

پاسخ: زیرا مقدار بارندگی در شهرها وابسته به عوامل مختلفی مثل دوری یا نزدیکی به دریا، ارتفاع شهر، عرض جغرافیایی و وجود کوه می باشد.

جواب آزمایش کنید صفحه ۴۹ علوم هفتم

وسایل و مواد: بشر (یا لیوان) ۲ عدد، مقداری نایلون، کش و یخ

روش آزمایش

جواب آزمایش کنید صفحه ۴۹ علوم هفتم

۱- دو ظرف شیشه‌ای (بشر یا لیوان) بردارید. یک سوم حجم یکی از ظرف‌ها را با آب گرم پر کنید و ظرف دیگر را خالی بگذارید.

۲- دهانه‌ی هر دو ظرف را با پوشش نایلونی ببندید و روی پوشش نایلونی قطعات یخ بریزید؛ سپس مشاهدات خود را یادداشت کنید.

۳- در کدام ظرف باران تشکیل می‌شود؟ در کدام لیوان ابر و باران تشکیل می‌شود؟ علت آن را توضیح دهید.

پاسخ: در ظرف اول (ظرف دارای آب گرم) ابر و باران تشکیل می‌شود.

علت آن این است که هر سه شرط لازم برای تشکیل باران در این ظرف وجود دارد:

  • وجود آب برای تبخیر (منبع بخار)
  • سرد شدن بخار آب هنگام تماس با سطح سرد (نایلون و یخ)
  • تبدیل بخار به قطرات آب و در نهایت چکیدن آن‌ها (تشکیل باران)

بنابراین در ظرف آب گرم، ابتدا بخار آب بالا می‌رود، سپس در اثر سرد شدن به صورت ابرهای ریز (قطرات معلق) دیده می‌شود و در ادامه قطرات درشت‌تر تشکیل می‌شوند که به سمت پایین حرکت کرده و مانند باران می‌چکند. اما در ظرف خالی، چون منبع بخار آب وجود ندارد، تنها مقدار بسیار کمی رطوبت هوا به قطرات بسیار ریز تبدیل می‌شود که فقط شبیه ابر است، ولی باران واقعی تشکیل نمی‌شود.

جواب فعالیت صفحه ۵۰ علوم هفتم

در یک روز بارانی با استفاده از یک ظرف و خط‌‌کش میزان بارندگی را در محل زندگی خود اندازه‌گیری کنید. اگر این آزمایش را با چند ظرف مختلف انجام دهید، چه نتیجه‌ای می‌گیرید؟

راهنمایی: در صورت نبود بارندگی از آب‌پاش استفاده کنید. توجه کنید که دهانه آب‌پاش از دهانه ظرف‌ها بزرگ‌تر باشد.

جواب فعالیت صفحه ۵۰ علوم هفتم

پاسخ: اگر نوع ظرف‌ها مختلف باشد مقدار به دست آمده یکسان نیست بنا‌براین باید از ظروف استاندارد استفاده کرد زیرا اعداد ارتفاع مختلفی در ظروف مختلف به دست می آید. شکل ظرف و اندازه قاعده آن بر ارتفاع آب تاثیر می‌گذارد.

جواب اطلاعات جمع‌آوری کنید صفحه ۵۰ علوم هفتم

در یک فعّالیت گروهی درباره بارور کردن ابرها و تشکیل باران مصنوعی تحقیق، و نتیجه را به کلاس گزارش کنید.

پاسخ اول:

🌧️ تحقیق گروهی: بارور کردن ابرها و تشکیل باران مصنوعی

بارش باران یکی از نعمت‌های بزرگ خداوند است که نقش مهمی در زندگی انسان‌ها، گیاهان و جانوران دارد. اما گاهی به دلیل خشکسالی یا کمبود بارش، انسان‌ها سعی کرده‌اند با استفاده از علم و فناوری، باران مصنوعی تولید کنند تا کمبود آب جبران شود. این فرایند را بارور کردن ابرها می‌نامند.

🔹 مفهوم بارور کردن ابرها

بارور کردن ابرها به معنای افزایش احتمال بارش از ابرها با استفاده از مواد خاص است. در این روش، موادی مانند یدید نقره (AgI) یا نمک طعام (NaCl) به داخل ابرها پاشیده می‌شود تا ذرات بخار آب در اطراف این مواد جمع شوند و قطرات آب سنگین‌تری تشکیل دهند. این قطرات سپس با هم ترکیب شده و باران به وجود می‌آید.

🔹 مراحل بارور کردن ابرها

شناسایی ابرهای مناسب: ابتدا هواشناسان ابرهایی را انتخاب می‌کنند که قابلیت بارش دارند.

انتقال مواد شیمیایی: با استفاده از هواپیما یا راکت، مواد بارورکننده را به داخل ابرها پاشیده می‌شود.

تشکیل قطرات باران: بخار آب به ذرات پاشیده‌شده می‌چسبد، قطرات بزرگ‌تر می‌شوند و در نهایت باران می‌بارد.

🔹 هدف از بارور کردن ابرها

  • مقابله با خشکسالی و کمبود آب
  • کمک به کشاورزی در مناطق خشک
  • پر کردن سدها و منابع آبی
  • کاهش گرد و غبار در هوا

🔹 فواید باران مصنوعی

افزایش میزان بارندگی
بهبود شرایط زیست‌محیطی
کمک به حفظ محصولات کشاورزی
کاهش آلودگی هوا

🔹 معایب و چالش‌ها

هزینه زیاد اجرای طرح‌ها
احتمال تأثیر کم در شرایط نامناسب جوی
نگرانی درباره اثرات زیست‌محیطی مواد شیمیایی

🔹 نتیجه‌گیری:

بارور کردن ابرها یکی از دستاوردهای علمی مهم در زمینه کنترل آب و هوا است که در بسیاری از کشورها از جمله ایران، چین، آمریکا و امارات انجام می‌شود. اگرچه این روش نمی‌تواند جایگزین طبیعی بارش شود، اما می‌تواند در شرایط خاص، به کاهش بحران کم‌آبی کمک کند.


پاسخ دوم:

🌧️ تحقیق کامل درباره بارور کردن ابرها و تشکیل باران مصنوعی

بارش باران یکی از مهم‌ترین فرآیندهای طبیعی برای تداوم زندگی بر روی زمین است. بدون بارش، منابع آبی کاهش می‌یابد، کشاورزی از بین می‌رود و محیط زیست دچار آسیب‌های جدی می‌شود. اما در سال‌های اخیر، بسیاری از کشورها به دلیل خشکسالی و تغییرات اقلیمی با کمبود بارش روبه‌رو شده‌اند. در چنین شرایطی، دانشمندان با استفاده از علم هواشناسی و فناوری‌های نوین، روشی ابداع کرده‌اند که به آن بارور کردن ابرها یا ابرآمایی (Cloud Seeding) گفته می‌شود.

🔹 تعریف بارور کردن ابرها

بارور کردن ابرها فرآیندی علمی است که طی آن با افزودن موادی شیمیایی یا فیزیکی به داخل ابرها، احتمال بارش طبیعی افزایش می‌یابد. این مواد با تحریک ذرات بخار آب در ابرها، باعث تشکیل قطرات آب یا بلورهای یخ می‌شوند که در نهایت به صورت باران، برف یا تگرگ به زمین می‌ریزند.

به زبان ساده، در این روش انسان با کمک فناوری، فرایند طبیعی بارش را تسریع یا تقویت می‌کند.

🔹 تاریخچه بارور کردن ابرها

ایده‌ی بارور کردن ابرها نخستین‌بار در سال ۱۹۴۶ میلادی توسط فیزیکدان آمریکایی وینسنت شفر (Vincent Schaefer) مطرح شد. او با استفاده از یدید نقره (AgI) و یخ خشک (دی‌اکسید کربن منجمد) توانست ابرهای کومولوس را تحریک کند تا بارش واقعی اتفاق بیفتد.
پس از آن، کشورهای زیادی مانند آمریکا، چین، روسیه، امارات و ایران در این زمینه تحقیق و سرمایه‌گذاری کردند.

🔹 شرایط لازم برای بارور کردن ابرها

برای اینکه فرایند بارورسازی موفق باشد، چند شرط اصلی باید برقرار باشد:

  • وجود ابرهای مناسب (به‌ویژه ابرهای کومولوس یا کومولونیمبوس)
  • رطوبت کافی در هوا
  • دمای مناسب (معمولاً زیر صفر درجه برای تشکیل بلورهای یخ)
  • نبود بادهای تند و مخرب
  • دسترسی به وسایل پرتاب مواد مانند هواپیما، راکت یا ژنراتورهای زمینی

🔹 روش‌های بارور کردن ابرها

روش شیمیایی: در این روش از مواد شیمیایی خاص مانند:

  • یدید نقره (AgI)
  • یدید سدیم (NaI)
  • یخ خشک (CO₂ جامد)
  • نمک طعام (NaCl)

استفاده می‌شود. این مواد نقش «هسته‌ی تراکم» را دارند. وقتی به داخل ابر تزریق می‌شوند، بخار آب به دور آن‌ها جمع شده، قطرات بزرگ‌تری می‌سازد و در نهایت باران تشکیل می‌شود.

روش فیزیکی: در این روش، ذرات جامد بسیار ریز مانند نمک یا شن به درون ابرها پاشیده می‌شود تا تراکم بخار آب تسریع شود. این شیوه بیشتر در مناطقی استفاده می‌شود که دمای هوا بالاتر و ابرها گرم‌تر هستند.

🔹 انواع روش‌های اجرا

🌤 روش هوایی

در این روش از هواپیما یا پهپاد استفاده می‌شود تا مواد بارورکننده را مستقیماً در بخش‌های مختلف ابر پخش کنند:

بارورسازی در قاعده ابر: پاشیدن مواد در پایین ابر برای تحریک صعودی بخار آب

بارورسازی درون ابر: تزریق مواد در میانه ابر برای تشکیل سریع قطرات

بارورسازی در تاج ابر: برای ابرهایی که دمای قسمت بالای آن‌ها زیر صفر است

این روش بیشتر در فصل تابستان و مناطق خشک انجام می‌شود.

❄️ روش زمینی

در مناطق کوهستانی و در فصل‌های سردتر، از ژنراتورهای زمینی استفاده می‌شود.
در این روش، مواد بارورکننده از روی زمین به جو رها می‌شوند و با جریان‌های صعودی باد به ابرها می‌رسند. این شیوه نسبت به روش هوایی کم‌هزینه‌تر است و بیشتر در فصل زمستان کاربرد دارد.

🔹 اهداف بارور کردن ابرها

  • افزایش بارش در مناطق خشک و بی‌آب
  • پر کردن سدها و منابع زیرزمینی
  • کاهش گرد و غبار و آلودگی هوا
  • کنترل و کاهش شدت طوفان‌ها
  • جلوگیری از تگرگ یا سیلاب در مناطق پرخطر

🔹 فواید بارور کردن ابرها

افزایش بارندگی در نواحی کم‌آب
کمک به کشاورزی و تولید محصولات
بهبود وضعیت آب آشامیدنی و سدها
کاهش دمای هوا در تابستان‌های گرم
کاهش آلودگی و گردوغبار در شهرها

🔹 معایب و چالش‌ها

هزینه‌ی بالای اجرای پروژه‌ها (هواپیما، تجهیزات، مواد شیمیایی و نیروی انسانی)
احتمال تغییرات ناخواسته در الگوهای آب‌و‌هوایی
نگرانی از تأثیرات زیست‌محیطی مواد شیمیایی مانند یدید نقره
اثرگذاری محدود در شرایط آب‌و‌هوایی نامناسب
دشواری پیش‌بینی دقیق زمان و مکان بارش پس از بارورسازی

🔹 وضعیت بارور کردن ابرها در ایران

در ایران نیز طرح‌های بارورسازی ابرها از دهه ۱۳۷۰ شمسی آغاز شد.
استان‌هایی مانند فارس، یزد، کرمان، اصفهان، همدان و آذربایجان شرقی از جمله مناطقی هستند که در آن‌ها پروژه‌های بارورسازی انجام شده است.
این طرح‌ها معمولاً توسط سازمان هواشناسی و وزارت نیرو اجرا می‌شوند تا میزان ذخایر آبی سدها افزایش یابد.

🔹 نکات علمی جالب

  • در هر ابر صدها هزار تُن بخار آب وجود دارد، اما تنها مقدار کمی از آن به زمین می‌بارد.
  • هدف از بارورسازی، افزایش بازده طبیعی ابر است، نه ایجاد ابر جدید.
  • موفقیت عملیات بارورسازی معمولاً بین ۱۵ تا ۳۰ درصد افزایش بارندگی را نشان می‌دهد.
  • در برخی کشورها (مثل امارات)، سالانه چندصد پرواز بارورسازی انجام می‌شود.

🔹 نتیجه‌‌گیری:

بارور کردن ابرها یکی از دستاوردهای مهم علم هواشناسی و فیزیک جو است که با هدف افزایش بارش و مقابله با خشکسالی به کار می‌رود. اگرچه این فناوری نمی‌تواند جایگزین بارش طبیعی شود، اما در شرایط بحرانی، می‌تواند نقش مؤثری در مدیریت منابع آب و کاهش اثرات کم‌آبی ایفا کند.
با این حال، لازم است تحقیقات بیشتری درباره تأثیرات زیست‌محیطی و اقتصادی آن انجام گیرد تا از مزایای آن به شکل ایمن و پایدار استفاده شود.

جواب آزمایش کنید صفحه ۵۰ علوم هفتم

جواب آزمایش کنید صفحه ۵۰ علوم هفتم

وسایل و مواد: ظرف شیشه‌ای، مقداری ماسه و رس

روش آزمایش

۱- در یک ظرف شیشه‌ای مقداری ماسه (حدود ۷۰ درصد) و خاک رس (حدود ۳۰ درصد) را با هم مخلوط کنید و سطح آن را به صورت شیب‌دار و متراکم درآورید.
۲- لیوان آبی را از قسمت بالای سطح شیب‌دار خالی کنید.
۳- حرکت آب را با دقت مشاهده کنید و مسیر جریان آن را رسم کنید. نتیجه‌ی مشاهده‌ها را در گروه خود به بحث بگذارید.

پاسخ:

ذرات ماسه درشت‌ترند و بین آن‌ها فضای بیشتری وجود دارد، بنابراین آب به آسانی از میان آن‌ها عبور می‌کند.
اما ذرات خاک رس بسیار ریز و به هم فشرده‌اند و نفوذ آب در آن‌ها دشوارتر است.
به همین دلیل، هنگام عبور آب از خاک‌های مختلف، مسیر حرکت آن پرپیچ‌وخم و دارای شاخه‌های متعدد می‌شود.

پاسخ دیگر:

ذرات ماسه، درشت و ذرات خاک رس، ریز هستند. آب از لا به لای ذرات درشت راحت‌تر عبور می‌کند اما وقتی به ذرات ریز می‌رسد به سختی عبور می‌کند و یا برای پیدا کردن راهی برای نفوذ به درون خاک تغییر مسیر می‌دهد به این ترتیب مسیر جریان آب در خاک پر پیچ و خم و دارای انشعابات فراوانی است.

جواب فعالیت صفحه ۵۱ علوم هفتم

در بخشی از حیاط مدرسه که شیب‌دار است، با آب‌پاش، پارچ یا… مقداری آب در چند نقطه نزدیک به هم در سطح زمین بریزید؛ سپس مسیر حرکت آب را رسم کنید. رسم خود را با شکل زیر مقایسه کنید.

جواب فعالیت صفحه ۵۱ علوم هفتم

پاسخ: آب همیشه در جهت شیب زمین حرکت می‌کند. وقتی در چند نقطه از بخش شیب‌دار حیاط آب می‌ریزیم، آب‌ها از نقاط بالاتر به سمت نقاط پایین‌تر جریان پیدا می‌کنند و در مسیر خود، شاخه‌ شاخه می‌شوند و به هم می‌پیوندند تا در پایین‌ترین قسمت جمع شوند.

نتیجه‌گیری:
مسیر حرکت آب نشان می‌دهد که جهت جریان آب وابسته به شیب زمین است و همیشه از ارتفاع بیشتر به سمت ارتفاع کمتر حرکت می‌کند.

جواب فعالیت صفحه ۵۱ علوم هفتم

جواب اطلاعات جمع‌آوری کنید صفحه ۵۱ علوم هفتم

نام چند حوضه آبریز استان خود یا استان‌های مجاور را ذکر کنید.

پاسخ:

فهرست حوضه‌های آبریز اصلی و فرعی ایران را به تفکیک هر استان کشور برای شما عزیزان آورده‌ایم.
ایران در کل دارای ۶ حوضه آبریز اصلی است و هر استان در یکی یا چند تا از این حوضه‌ها قرار می‌گیرد.

حوضه‌های آبریز اصلی ایران

  • حوضه دریای خزر
  • حوضه خلیج فارس و دریای عمان
  • حوضه دریاچه ارومیه
  • حوضه فلات مرکزی ایران
  • حوضه دشت کویر
  • حوضه قره‌قوم (در شمال شرق کشور)

آذربایجان شرقی: دریاچه ارومیه، ارس، سفیدرود
آذربایجان غربی: دریاچه ارومیه، ارس، زاب کوچک
اردبیل: ارس، سفیدرود، دریای خزر
اصفهان: زاینده‌رود، فلات مرکزی، گاوخونی
البرز: فلات مرکزی، کرج، حبله‌رود، لار
ایلام: کرخه، سیمره، خلیج فارس
بوشهر: خلیج فارس، مند، حله، دالکی
تهران: فلات مرکزی، کرج، حبله‌رود، لار
چهارمحال و بختیاری: کارون، زاینده‌رود، دز
خراسان جنوبی: فلات مرکزی، کویر لوت، هامون
خراسان رضوی: قره‌قوم، کشف‌رود، فلات مرکزی، هریرود
خراسان شمالی: قره‌قوم، اترک
خوزستان: کارون، کرخه، دز، زهره، جراحی
زنجان: دریاچه ارومیه، قزل‌اوزن، سفیدرود
سمنان: فلات مرکزی، حبله‌رود، کویر نمک
سیستان و بلوچستان: هامون، دریای عمان، سرباز، باهوکلات
فارس: کور، مهارلو، بختگان، مند، خلیج فارس
قزوین: سفیدرود، شاهرود، فلات مرکزی
قم: فلات مرکزی، دریاچه نمک قم
کردستان: زاب کوچک، سیروان، قزل‌اوزن
کرمان: فلات مرکزی، کویر لوت، جازموریان
کرمانشاه: سیمره، کرخه، گاماسیاب
کهگیلویه و بویراحمد: کارون، زهره، مارون
گلستان: گرگانرود، اترک، دریای خزر
گیلان: سفیدرود، دریای خزر
لرستان: کرخه، دز، سیمره
مازندران: تجن، تالار، سفیدرود، دریای خزر
مرکزی: فلات مرکزی، قره‌چای، دلیچای
هرمزگان: خلیج فارس و دریای عمان، میناب، کول
همدان: قره‌چای، فلات مرکزی، گاماسیاب
یزد: فلات مرکزی، گاوخونی، دریاچه نمک قم

جواب اطلاعات جمع‌آوری کنید صفحه ۵۲ علوم هفتم

با مراجعه به منابع معتبر علمی درباره اثر عواملِ دیگر بر شکل مسیر رود (مستقیم یا مارپیچی) اطلاعاتی جمع‌آوری و به کلاس گزارش کنید.

پاسخ:

عوامل اصلی تعیین‌ کنندهٔ مستقیم یا مارپیچی‌ بودن رود

شیب بستر و دبی (توان جریان)
در شرایط دبی برابر، رودهایی که شیب کوچک‌تری دارند بیشتر به «مارپیچی» گرایش دارند؛ در شیب‌های بالاتر (و/یا دبی‌های بزرگ‌تر) الگوها به سمت چندشاخه/بنددار و مستقیم‌تر می‌روند. این رابطه کلاسیک در داده‌های میدانی لئوپولد و وولمن نشان داده شده است.

مصرف و اندازهٔ رسوب (بار معلق/بستر)
فراوانی بار بستر درشت و تأمین بالای رسوب، پهن‌شدن و ناپایداری کناره‌ها را تشدید می‌کند و تمایل به الگوهای غیرتک‌شاخه (مستقیم‌تر/بنددار) را بالا می‌برد؛ کاهش تأمین رسوب و غلبهٔ دانه‌ریزها همراه با کناره‌های مقاوم، به پایداری مسیر مارپیچی کمک می‌کند.

جنس و استحکام کناره‌ها (رسِ چسبنده، ریشهٔ گیاهان)
مقاومت فرسایشی کناره تابع رس‌های چسبنده و پوشش گیاهی است. کناره‌های «قوی» (رس‌دار/پُرپوشش) اجازهٔ توسعهٔ مارپیچ‌های پایدار را می‌دهند و نرخ مهاجرت جانبی را کم می‌کنند؛ کناره‌های سست، کانال را مستعد چندشاخه‌شدن یا راست‌کردن مسیر می‌کنند.

پوشش گیاهی سیلاب‌دشت
گیاهان با تقویت کناره‌ها و کاهش تعداد شاخه‌های فعال، الگوی تک‌شاخهٔ مارپیچی را پایدارتر می‌کنند و کنترل «انحنای مسیر» بر فرسایش کناره را افزایش می‌دهند. آزمایش‌ها و مرورهای جدید این نقش را کمی‌سازی کرده‌اند.

ناپایداری‌های درونی جریان – رسوب (بار/میله‌های متناوب)
شکل‌گیری میله‌های رسوبی متناوب در کانال‌های مستقیم، ناپایداری‌ای ایجاد می‌کند که سرآغاز خم‌ها و سپس الگوی مارپیچی است؛ توسعهٔ این ناپایداری به «فرسایش‌پذیری کناره» وابسته است.

محصورشدگی دره و هندسهٔ پهنهٔ سیلابی
درهٔ باز و پهنهٔ سیلابی پهن، فضای جانبی کافی برای رشد خم‌ها و بریدگی‌های مارپیچ فراهم می‌کند؛ دره‌های تنگ/سنگی، مسیر را وادار به مستقیم‌بودن نسبی می‌کنند. (مرورهای ریور دینامیکس و طبقه‌بندی‌های الگوی کانال این پیوستار را تأکید می‌کنند.)

سیگنال‌های اقلیمی و هیدرولوژیک (فراوانی سیلاب‌ها)
تغییرات رژیم جریان و رویدادهای سیلابی بزرگ می‌تواند هم «میزان خمیدگی (sinuosity)» و هم نرخ مهاجرت خم‌ها را تعدیل کند؛ افزایش انرژی رویدادها معمولاً به راست‌کردن موقت مسیر یا بریدگی‌های بیشتر می‌انجامد.

مداخلات انسانی (سد، ساماندهی، پوشش‌گذاری کناره)
سدها با تغییر رژیم دبی/رسوب می‌توانند مسیر را راست‌تر و پایدارتر کنند یا برعکس، فرسایش موضعی را تشدید کنند؛ مهندسی کناره‌ها نیز با افزایش مقاومت، مارپیچ‌زایی را محدود می‌کند. (اصل اثر «استحکام کناره» و تغییر تأمین رسوب/دبیِ پایین‌دست از منابع بالا نتیجه می‌شود.)

جواب خود را بیازمایید صفحه ۵۳ علوم هفتم

به نظر شما مهم‌ترین منابع آلوده کننده رودخانه‌ها کدام‌اند؟

پاسخ: مهم‌ترین منابع آلوده‌کننده رودخانه‌ها، فاضلاب‌های شهری، صنعتی و کشاورزی هستند که مواد شیمیایی، سموم و زباله‌ها را وارد آب می‌کنند.

آلودگی رودخانه‌ها چه مشکلاتی را ایجاد می‌کنند؟

پاسخ: آلودگی رودخانه‌ها باعث مرگ و کاهش جمعیت آبزیان، شیوع بیماری‌های انسانی، آلودگی منابع آب آشامیدنی و آسیب به محیط‌ زیست می‌شود.

جواب فعالیت صفحه ۵۴ علوم هفتم

با جست‌ و جو در اینترنت یا منابع معتبر جدول زیر را تکمیل کنید.

پاسخ:

نام دریاچه استان / استان‌ها علت تشکیل
دریاچه خزر گیلان، مازندران، گلستان باقیمانده دریای قدیمی به نام تتیس
دریاچه ارومیه آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی شکستگی‌های قسمتی از سنگ کره
دریاچه سبلان اردبیل دهانه آتشفشان
دریاچه درون غار علی صدر همدان بالاتر بودن سطح آب‌های زیرزمینی از کف غار

جواب گفت و گو کنید صفحه ۵۴ علوم هفتم

درباره منابع آلوده کننده دریاها و دریاچه‌ها و تأثیر آنها بر محیط زیست در کلاس گفت‌ و گو کنید.

پاسخ:

منابع آلوده‌کننده‌ی دریاها و دریاچه‌ها شامل فاضلاب‌های شهری و صنعتی، مواد نفتی، زباله‌های پلاستیکی، سموم کشاورزی و فلزات سنگین هستند. این آلاینده‌ها باعث مرگ آبزیان، تخریب زیستگاه‌ها، آلودگی زنجیره غذایی انسان و برهم خوردن تعادل اکوسیستم می‌شوند و در نهایت به کاهش تنوع زیستی و آلودگی محیط زیست منجر می‌گردند.

پاسخ دیگر:

گفت وگو درباره‌ی منابع آلوده‌کننده دریاها و دریاچه‌ها و تأثیر آن‌ها بر محیط زیست می‌تواند بسیار آموزنده باشد.
در کلاس می‌توانید بحث را به صورت گروهی این‌گونه پیش ببرید:

🧩 ۱. منابع آلوده‌کننده دریاها و دریاچه‌ها

دانش‌آموزان می‌توانند مثال‌هایی از انواع آلودگی‌ها بیاورند:

۱- فاضلاب‌های شهری و صنعتی

  • ورود مواد شیمیایی، فلزات سنگین و زباله‌ها به آب
  • کاهش اکسیژن محلول در آب و مرگ آبزیان

۲- کودها و سموم کشاورزی

  • شسته شدن مواد شیمیایی به داخل رودخانه‌ها و سپس دریاچه‌ها
  • افزایش رشد جلبک‌ها (پدیده شکوفایی جلبکی) که باعث خفگی موجودات آبزی می‌شود.

۳- نفت و فرآورده‌های نفتی

  • نشت نفت از کشتی‌ها یا سکوهای استخراج
  • آلودگی سطح آب و آسیب به پرندگان دریایی و ماهی‌ها

۴- زباله‌های پلاستیکی

  • بلعیده شدن توسط ماهی‌ها و پرندگان
  • باقی ماندن صدها سال در آب بدون تجزیه شدن

۵- زباله‌های خانگی و گردشگری

ریختن بطری، قوطی و مواد غذایی در کنار دریاچه‌ها یا در سواحل

🌿 ۲. تأثیر آلودگی بر محیط زیست

پس از نام بردن منابع، درباره‌ی اثراتشان گفت‌ و گو کنید:

  • مرگ آبزیان به علت کمبود اکسیژن یا مسمومیت
  • آلودگی زنجیره غذایی انسان (مثلاً خوردن ماهی آلوده به جیوه)
  • کاهش گردشگری و زیبایی طبیعی سواحل
  • بر هم خوردن تعادل اکوسیستم و از بین رفتن گونه‌های مفید
  • انتقال بیماری‌ها از طریق آب آلوده

💬 ۳. راه‌های جلوگیری

در پایان بحث، دانش‌آموزان می‌توانند پیشنهاد دهند:

  • تصفیه فاضلاب قبل از ورود به دریا
  • جلوگیری از ریختن زباله و پلاستیک
  • آموزش عمومی درباره حفاظت از منابع آب
  • استفاده از مواد شوینده و کودهای طبیعی

جواب اطلاعات جمع‌آوری کنید صفحه ۵۵ علوم هفتم

چگونه رزمندگان به منظور عبور از عرض رودخانه اروند از پدیده جزر و مد استفاده می‌کردند؟

پاسخ: رزمندگان اسلام با محاسبات دقیق خود روی مقدار و ساعات جزر و مد اروند رود تحقیق کردند و تصمیم گرفتند زمانی که جذر و مد به حد‌اکثر اندازه خود می‌رسد، عملیاتی نفوذی را شروع کنند تا احتمال دیده شدن غواصان خط‌شکن توسط دشمن کمتر بشود. برای مثال در شب‌های مهتابی که موقع مد خلیج فارس بود، نیروی گرانشی ماه باعث می‌شد که آب رودخانه به سمت خلیج فارس عقب نشینی کند و عمق رودخانه به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند و امکان عبور از رودخانه فراهم شود.

سخن پایانی

اگر سوالی درباره جواب درس ۶ علوم پایه‌ هفتم متوسطه اول با موضوع درس««سفر آب روی زمین»» دارید آن را از قسمت نظرات بپرسید. تیم معلمان ما در اولین فرصت شما را راهنمایی می‌کنند.

جواب درس پنجم علوم هفتم
جواب درس هفتم علوم هفتم
📝 سوالات درس ششم علوم هفتم
📝 نمونه سوالات پایه هفتم متوسطه‌‌ اول

توجه: دانش‌آموزان عزیز شما می‌توانید برای دسترسی آسان‌تر به مطالب درسی عبارت «سوییتی بلاگ» را در انتهای مطلب مورد نظر خود سرچ(جست و جو) کنید.

نظرات کاربران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *