سوالات درس سوم مطالعات اجتماعی نهم «چهره زمین»
در این نوشته جدیدترین سوالات با جواب درس ۳ مطالعات اجتماعی نهم متوسطهی اول با موضوع درس «چهره زمین» قرار گرفته است که شامل سولات پاسخ کوتاه، تشریحی و جای خالی میباشد. در ادامه با ما از بخش سوالات درس به درس مطالعات اجتماعی نهم همراه باشید.
سوالات درس ۳ مطالعات اجتماعی نهم سری اول
۱- سیاره زمین از چند محیط تشکیل شده است؟ آنها را بیان کنید.
پاسخ:
✔ بخش خارجی کره زمین یا پوسته آن که حالت جامد دارد و از سنگ و خاک تشکیل شده سنگ کره (لیتوسفر) نامیده میشود.
✔ آب کره (هیدروسفر) شامل اقیانوسها و دریاها، دریاچهها، رودها و بقیه آبهای سطحی، آبهای زیرزمینی، یخچالها و نزولات جوی میشود.
✔ هواکره (اتمسفر) نیز شامل گازهایی است که دور تا دور کره زمین را فرا گرفتهاند.
✔ این سه محیط با هم سیاره زمین را برای زندگی انسان و دیگر موجودات زنده یعنی زیست کره (بیوسفر) مناسب میسازند.
۲- چه مقدار از سطح زمین را آبها و چه مقدار از آن را خشکیها فرا گرفتهاند؟
پاسخ: حدود ۷۱ درصد را آبها و ۲۹ درصد بقیه را خشکیها فرا گرفتهاند.
۳- دو نیمکره شمالی و جنوبی از نظر وسعت آبها و خشکیها چه تفاوتی دارند؟
پاسخ: نیمکره شمالی را نیمکره خشکیها میگویند. زیرا بیشتر خشکیها در این نیمکره قرار دارند. و نیمکره جنوبی را نیمکره آبها میگویند زیرا ۸۲ درصد آن را آبها فرا گرفتهاند.
۴- مجموعه بزرگ خشکیها را نام ببرید.
پاسخ: آسیا، آمریکا، آفریقا، قطب جنوب، اروپا و استرالیا و اقیانوسیه
۵- منظوراز ناهمواریها چیست؟ چند مورد نام ببرید.
پاسخ: به پستی و بلندیهای سطح زمین ناهمواری گویند. فلاتها، کوهها، تپهها، دشتها، جلگهها و ….
۶- جلگههای پهناور جهان در چه مناطقی پدید آمدهاند؟
پاسخ: در کنار دریاها و یا در امتداد رودهای بزرگ.
۷- فلاتها چگونه سرزمینهای هستند؟ تعریف کنید.
پاسخ: فلاتها سرزمینهایی نسبتاً هموار اما مرتفعاند که از اطراف به سرزمینهای کم ارتفاع و پست منتهی میشوند. این فلاتها، کوههای بسیار بلند با قلههای نوک تیز را در برگرفتهاند. فلات تبت بلندترین فلات جهان است.
۸- ناهمواریهای جوان و ناهمواریهای قدیمی و فرسوده را باهم مقایسه کنید.
پاسخ: کوههای بسیار مرتفع جزء ناهمواریهای جوان هستند. دامنه این کوهها شیب تندى دارند و درههای بین آنها تنگ و به شکل V است. به عکس، در کوههای کم ارتفاع با گذشت زمان و فرسایش، قلهها به شکل گنبدی در آمدهاند و شیب دامنهها مالیم است. این کوهها درههای باز و آبرفتی به شکل U دارند.
۹- عوامل تغییر شکل و پیدایش ناهمواریها به چند دسته تقسیم میشود؟
پاسخ: عوامل درونی و عوامل بیرونی
۱۰- حرکت ورقه(قطعات) پوسته زمین به چند صورت در ایجاد کوهستانها نقش دارند؟
پاسخ: این ورقهها (پوسته و گوشته فوقانی) بخشهایی از قارهها تا کف اقیانوسها را در برمیگیرند. ورقهها روی بخش خمیری شکل گوشته یا نرم کره به آرامی حرکت میکنند، از هم دور یا به هم نزدیک میشوند، به هم برخورد میکنند یا در امتداد هم میلغزند. البته ورقهها بسیار کند حرکت میکنند و در هر سال فقط چند سانتیمتر جا به جا میشوند. اما این جا به جایی و حرکت طی میلیونها سال، تغییرات زیادی در ناهمواریها به وجود میآورد.
۱۱- کوهزایی نتیجه چه عاملی است؟ و موجب پیدایش چه پدیدههایی میشود؟
پاسخ:
✔ نتیجه برخورد به یکدیگر است.
✔ باعث پیدایش چین خوردگیها و شکستگیها (گسل) میشود.
۱۲- عمل کوهزایی به چند شکل موجب تشکیل رشته کوهها میشود؟
پاسخ: به سه صورت:
۱- چین خوردگی: وقتی بخش زیرین یک ورقه به زیر ورقهای دیگر میرود، فشاری بر پوسته وارد میشود که لایههای رسوبی را دچار خمیدگی میکند و به سمت بالا میآورد. مانند چین خوردگیهای هیمالیا و البرز.
۲- شکستگی(گسل): اگر فشار بر لایههای رسوبی به گونهای باشد که پوسته را دچار شکستگی کند، گسل به وجود میآید. در این صورت، با اختلاف ارتفاع حاصل از شکست، مناطقی بالاتر از اطراف قرار میگیرد و مناطقی نیز فرو مینشیند و در نتیجه کوه یا دره ایجاد میشود.
۳- بالا آمدن مواد مذاب: گاهی مواد مذاب (ماگما) از سمت گوشته به طرف پوسته حرکت میکنند و به آن فشار وارد میآورند. اگر مواد مذاب از پوسته راهی برای خروج از پوسته پیدا کنند و فوران کنند، کوههای آتشفشانی را به وجود میآورند اما اگر فوران رخ ندهد و لایه پوسته بالا بیاید، کوههای گنبدی ایجاد میشوند.
۱۳- بالا آمدن مواد مذاب چگونه در شکلگیری کوهها نقش دارند؟
پاسخ: اگر مواد مذاب از پوسته راهی برای خروج از پوسته پیدا کنند و فوران کنند، کوههای آتشفشانی را به وجود میآورند اما اگر فوران رخ ندهد و لایه پوسته بالا بیاید، کوههای گنبدی ایجاد میشوند
۱۴- چندمورد از عوامل بیرونی تغییر شکل ناهمواریها را نام ببرید.
پاسخ: عواملی چون هوازدگی، فرسایش آبی، فرسایش بادی و فرسایش یخچالی
۱۵- انسانها با چه هدفی چهره ناهمواریها را تغییر میدهند؟
پاسخ: برای رفع نیازهای خود و بهره برداری از محیط طبیعی
۱۶- گسل چیست؟
پاسخ: اگر فشار بر لایههای رسوبی به گونهای باشد که پوسته را دچار شکستگی کند، گسل به وجود میآید. که با اختلاف ارتفاع همراه است.
۱۷- زمین از چند محیط تشکیل شده است؟
پاسخ: از چهار محیط تشکیل شده است:
✔ سنگ کره (لیتوسفر) بخش خارجی کره زمین یا پوسته آن که حالت جامد دارد و از سنگ و خاک تشکیل شده
✔ آب کره (هیدروسفر) شامل اقیانوسها و دریاها، دریاچهها، رودها و بقیه آبهای سطحی، آبهای زیرزمینی، یخچالها و نزولات جوی
✔ هواکره (اتمسفر) شامل گازهایی است که دور تا دور کره زمین را فرا گرفتهاند.
✔ زیست کره (بیوسفر) مجموع سه محیط (سنگکره، آب کره و هواکره) که با هم سیاره زمین را برای زندگی انسان و دیگر موجودات زنده مناسب میسازند.
۱۸- چند درصد از سطح زمین را آب و چند درصد آن را خشکی تشکیل میدهد؟
پاسخ: ۷۱ درصد آب ۲۹ درصد خشکی
۱۹- دو نیمکره شمالی و جنوبی از نظر وسعت آبهایشان چه تفاوتی با هم دارند.
پاسخ:
نیمکره شمالی (۴۰ درصد خشکی — ۶۰ درصد آب)
نیمکره جنوبی (۱۸ درصد خشکی — ۸۲ درصد آب)
۲۰- برای نشان دادن کدام ناهمواریها بر روی نقشه از رنگ سبز استفاده میکنند؟
پاسخ: جلگهها و دشتها یعنی سرزمینهای پست
۲۱- جلگهها در کدام مناطق تشکیل شدهاند؟
پاسخ: جلگههای پهناور جهان در کنار دریاها یا امتداد رودهای بزرگ تشکیل شدهاند.
۲۲- برای نشان دادن کدام ناهمواریها بر روی نقشه از رنگ زرد و قهوهای استفاده میکنند؟
پاسخ: فلاتها و کوههای بلند
۲۳- فلات چیست؟
پاسخ: فلاتها سرزمینهایی نسبتاً هموار اما مرتفعاند که از اطراف به سرزمینهای کم ارتفاع و پست منتهی میشوند.
۲۴- بلندترین فلات جهان چه نام دارد؟
پاسخ: تبت
۲۵- تفاوت کوههای جوان و مرتفع با کوههای کم ارتفاع چیست؟
پاسخ:
✔ کوههای بسیار مرتفع جزء ناهمواریهای جوان هستند. دامنه این کوهها شیب تندى دارند درههای بین آنها تنگ و به شکل V است.
✔ کوههای کم ارتفاع با گذشت زمان و فرسایش، قلهها به شکل گنبدی در آمدهاند و شیب دامنهها ملایم است. این کوهها درههای باز آبرفتی به شکل U دارند.
۲۶- چه عواملی موجب پیدایش و تغییر شکل ناهمواریها میشوند؟
پاسخ: انسانی و طبیعی
طبیعی: عوامل درونی و بیرونی
انسانی: ساختن جاده، سدسازی، پلسازی و…
۲۷- پوسته به کدام بخش از زمین گفته میشود و آیا پوسته زمین یکپارچه و همچنین ثابت و بیحرکت است؟
پاسخ:
پوسته زمین به قطعات یا ورقههای بزرگی تقسیم شده است. این ورقهها (پوسته و گوشته فوقانی) بخشهایی از قارهها تا کف اقیانوسها را در بر میگیرند.
ورقهها روی بخش خمیری شکل گوشته یا نرم کره به آرامی حرکت میکنند، از هم دور یا به هم نزدیک میشوند، به هم برخورد میکنند یا در امتداد هم میلغزند.
۲۸- سرعت و حرکت پوسته زمین (ورقهها) چه مقدار است؟
پاسخ: ورقهها بسیار کند حرکت میکنند و در هر سال فقط چند سانتیمتر جابهجا میشوند. اما این جابهجایی و حرکت طی میلیونها سال، تغییرات زیادی در ناهمواریها به وجود میآورد.
۲۹- کوهزایی نتیجه چیست؟
پاسخ: کوهزایی از جمله نتایج برخورد دو ورقه به یکدیگر است.
۳۰- حرکات کوهزایی سبب چه تغییری در پوسته زمین میشود؟
پاسخ: حرکات کوهزایی باعث چین خوردگی یا شکستگی (درزه و گسل) در پوسته زمین میشوند.
۳۱- چین خوردگیها چگونه به وجود میآیند؟ مثال بزنید
پاسخ: وقتی بخش زیرین یک ورقه به زیر ورقهای دیگر میرود، فشاری بر پوسته وارد میشود که لایههای رسوبی
را دچار خمیدگی میکند و به سمت بالا میآورد. چین خوردگیهای هیمالیا مثالی از این نوع ایجاد رشته کوهها است.
۳۲- تشکیل کوه و کوهزایی به چند شکل ممکن است صورت گیرد؟
پاسخ:
۱- چینخوردگی
۲- گسل
۳- کوههای آتشفشانی
۴- کوههای گنبدی
۳۳- شکستگی و گسل چگونه بوجود میآید؟
پاسخ: اگر فشار بر لایههای رسوبی به گونهای باشد که پوسته را دچار شکستگی کند، گسل به وجود میآید.
در این صورت، با اختلاف ارتفاع حاصل از شکست، مناطقی بالاتر از اطراف قرار میگیرد و مناطقی نیز فرو مینشیند و در نتیجه کوه یا دره ایجاد میشود.
۳۴- کوههای آتشفشانی و کوههای گنبدی چگونه تشکیل میشوند؟
پاسخ: گاهی مواد مذاب (ماگما) از سمت گوشته به طرف پوسته حرکت میکنند و به آن فشار وارد میآورند.
اگر مواد مذاب از پوسته راهی برای خروج از پوسته پیدا کنند و فوران کنند، کوههای آتشفشانی را به وجود میآورند اما اگر فوران رخ ندهد و لایه پوسته بالا بیاید، کوههای گنبدی ایجاد میشوند.
۳۵- کدام عوامل بیرونی سبب تغییر شکل ناهمواریها میشوند؟
پاسخ: ناهمواریها بر اثر نیروهای درونی پدید میآیند اما در طول زمان، عواملی چون هوازدگی، فرسایش آبی، فرسایش بادی و فرسایش یخچالی تغییرات زیادی در چهره این ناهمواریها پدید میآورد.
۳۶- علاوه بر عوامل طبیعی چه عامل دیگری در تغییر شکل ناهمواریها موثر است؟
پاسخ: علاوه بر فرسایش و عوامل طبیعی، فعالیتهای انسان نقش مهمی در تغییر شکل ناهمواریها دارد. انسان همواره برای رفع نیازهای خود و بهره برداری از محیط طبیعی، چهره ناهمواریها را تغییر داده است.
سوالات درس ۳ مطالعات اجتماعی نهم سری دوم
۱- کره زمین از چند محیط تشکیل شده است؟
پاسخ:
✔ سنگ کره
✔ آب کره
✔ هوا کره
✔ زیست کره
۲- بخش خارجی کره زمین یا پوسته آن از چه چیزی تشکیل شده است؟
پاسخ: حالت جامد دارد و از سنگ و خاک تشکیل شده است.
۳- لیتوسفر چیست؟
پاسخ: سنگ کره
۴- هیدروسفر چیست؟
پاسخ: آب کره
۵- اتمسفر چیست؟
پاسخ: هواکره یا جوّ
۶- هیدروسفر از چه چیزی تشکیل شده است؟
پاسخ: شامل اقیانوسها و دریاها و دریاچهها و رودها
۷- اتمسفر از چه چیزی تشکیل شده است؟
پاسخ: شامل گازهایی است که دور تا دور کره زمین را فرا گرفتهاند.
۸- زیست کره چیست؟
پاسخ: ترکیب سنگ کره و آب کره و هوا کره که سیاره زمین را برای زندگی انسان و دیگر موجودات زنده آماده کرده است.
۹- بیوسفر چیست؟
پاسخ: ترکیب لیتوسفر و هیدروسفر و اتمسفر که سیاره زمین را برای زندگی انسان و دیگر موجودات زنده آماده کرده است.
۱۰- رنگ سبز در نقشه نشانگر چیست؟
پاسخ: جلگهها و دشتها
۱۱- رنگ زرد و قهوه ای در نقشه نشانگر چیست؟
پاسخ: فلاتها و کوههای بلند
۱۲- درههای بین آنها تنگ و به شکل V است. چیست؟
پاسخ: کنار کوههای بسیار بلند با قلههای نوک تیز است.
۱۳- درههای بین آنها با شیب ملایم و به شکل U است. چیست؟
پاسخ: کنار کوههای کم ارتفاع است.
۱۴- تغییراتی که بر اثر عوامل بیرونی در زمین اتفاق میافتد کدامند؟
پاسخ:
✔ هوازدگی
✔ فرسایش آبی
✔ فرسایش بادی
✔ فرسایش یخچالی
۱۵- حدود ۷۱ درصد سطح زمین را آب تشکیل میدهد.
۱۶- نیمکره شمالی نسبت به نیمکره جنوبی کم آبتر است.
۱۷- نیمکره جنوبی نسبت به نیمکره شمالی پر آبتر است.
۱۸- وسعت خشکیهای زمین نسبت به آبها کم است.
۱۹- فلات تبت بلندترین فلات جهان است.
۲۰- از نتایج حرکت ورقههای زمین، ایجاد چین خوردگیها و رشته کوه، شکستها یا گُسلها و کوههای آتشفشانی است.
۲۱- سیاره زمین از چند محیط تشکیل شده است؟ آنها را بیان کنید.
پاسخ:
✔ بخش خارجی کره زمین یا پوسته آن که حالت جامد دارد و از سنگ و خاک تشکیل شده سنگ کره (لیتوسفر) نامیده می شود.
✔ آب کره (هیدروسفر) شامل اقیانوسها و دریاها، دریاچهها، رودها و بقیه آبهای سطحی، آبهای زیرزمینی، یخچالها و نزولات جوی میشود.
✔ هواکره (اتمسفر) نیز شامل گازهایی است که دور تا دور کره زمین را فرا گرفتهاند.
✔ این سه محیط با هم سیاره زمین را برای زندگی انسان و دیگر موجودات زنده یعنی زیست کره (بیوسفر) مناسب میسازند.
۲۲- چه مقدار از سطح زمین را آبها وچه مقدار از آن را خشکیها فرا گرفتهاند؟
پاسخ: حدود ۷۱ درصد را آبها و ۲۹ درصد بقیه را خشکیها فرا گرفتهاند.
۲۳- دو نیمکره شمالی و جنوبی از نظر وسعت آبها و خشکیها چه تفاوتی دارند؟
پاسخ: نیمکره شمالی را نیمکره خشکیها میگویند. زیرا بیشتر خشکیها در این نیمکره قرار دارند و نیمکره جنوبی را نیمکره آبها میگویند زیرا ۸۲ درصد آن را آبها فرا گرفتهاند.
۲۴- مجموعه بزرگ خشکیها را نام ببرید.
پاسخ: آسیا، آمریکا، آفریقا، قطب جنوب، اروپا و استرالیا و اقیانوسیه
۲۵- منظور از ناهمواریها چیست؟ چند مورد نام ببرید.
پاسخ: به پستی و بلندیهای سطح زمین ناهمواری میگویند. مانند فلاتها، کوهها ، تپهها، دشتها ، جلگهها و ….
۲۶- جلگههای پهناور جهان در چه مناطقی پدید آمدهاند؟
پاسخ: در کنار دریاها و یا در امتداد رودهای بزرگ.
۲۷- فلاتها چگونه سرزمینهای هستند؟ تعریف کنید.
پاسخ: فلاتها سرزمینهایی نسبتاً هموار اما مرتفع اند که از اطراف به سرزمینهای کم ارتفاع و پست منتهی میشوند. این فلاتها، کوههای بسیار بلند با قلههای نوک تیز را در برگرفتهاند. فلات تبت بلندترین فلات جهان است.
۲۸- ناهمواریهای جوان و ناهمواریهای قدیمی و فرسوده را باهم مقایسه کنید.
پاسخ: کوههای بسیار مرتفع جزء ناهمواریهای جوان هستند. دامنه این کوهها شیب تندى دارند و درههای بین آنها تنگ و به شکل V است. در کوههای کم ارتفاع با گذشت زمان و فرسایش، قلهها به شکل گنبدی درآمدهاند و شیب دامنهها ملایم است. این کوهها درههای باز و آبرفتی به شکل U دارند.
۲۹- عوامل تغییر شکل و پیدایش ناهمواریها به چند دسته تقسیم میشود؟
پاسخ: به طور کلی دو عامل طبیعی و انسانی تاثیر دارند. عوامل طبیعی به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم میشوند. درونی مثل چین خوردگیها، گسلها و کوهای آتش فشانی و…
عوامل بیرونی مثل هوازدگی، فرسایش آبی، فرسایش بادی و فرسایش یخچالی. عوامل انسانی مثل سد سازی، کشت پلکانی برنج، تونل و جاده سازی، کندن معدن و…
۳۰- حرکت ورقه (قطعات) پوسته زمین به چند صورت در ایجاد کوهستانها نقش دارند؟
پاسخ: این ورقهها (پوسته و گوشته فوقانی) بخشهایی از قارهها تا کف اقیانوسها را در بر میگیرند. ورقهها روی بخش خمیری شکل گوشته یا نرم کره به آرامی حرکت میکنند، از هم دور یا به هم نزدیک میشوند، به هم برخورد میکنند یا در امتداد هم میلغزند. البته ورقهها بسیار کند حرکت میکنند و در هر سال فقط چند سانتیمتر جا به جا میشوند اما این جا به جایی و حرکت طی میلیونها سال، تغییرات زیادی در ناهمواریها به وجود میآورد.
۳۱- کوهزایی نتیجه چه عاملی است؟ و موجب پیدایش چه پدیدههایی میشود؟
پاسخ: نتیجه برخورد به یکدیگر است. باعث پیدایش چین خوردگیها و شکستگیها (گسل) میشود.
۳۲- انسانها با چه هدفی چهره ناهمواریها را تغییر میدهند؟
پاسخ: برای رفع نیازهای خود و بهره برداری از محیط طبیعی
۳۳- گسل چیست؟
پاسخ: اگر فشار بر لایههای رسوبی به گونهای باشد که پوسته را دچار شکستگی کند، گسل به وجود میآید که با اختلاف ارتفاع همراه است.
۳۴- شکستگی و گسل چگونه بوجود میآید؟
پاسخ: اگر فشار بر لایههای رسوبی به گونهای باشد که پوسته را دچار شکستگی کند، گسل به وجود میآید. در این صورت، با اختلاف ارتفاع حاصل از شکست، مناطقی بالاتر از اطراف قرار میگیرد و مناطقی نیز فرو مینشیند و در نتیجه کوه یا دره ایجاد میشود.
۳۵- تشکیل کوه و کوهزایی به چند شکل ممکن است صورت گیرد؟
پاسخ:
۱) چین خوردگی
۲) گسل
۳) کوههای آتشفشانی
۴) کوههای گنبدی
۳۶- سرعت و حرکت پوسته زمین (ورقهها) چه مقدار است؟
پاسخ: ورقهها بسیار کند حرکت میکنند و در هر سال فقط چند سانتیمتر جا به جا میشوند. اما این جا به جایی و حرکت طی میلیونها سال، تغییرات زیادی در ناهمواریها به وجود میآورد.
۳۷- برای نشان دادن جلگهها و دشتها بر روی نقشه از چه رنگی استفاده میشود؟
الف) قهوهای ◻
ب) سبز ☑
ج) زرد ◻
د) قرمز ◻
پاسخ: ب) سبز ☑
۳۸- برای نشان دادن کدام ناهمواری بر روی نقشه از رنگ زرد و قهوهای استفاده میشود؟
الف) فلاتها و کوههای بلند ☑
ب)جلگهها ◻
ج) دشتها ◻
د) دریاها ◻
پاسخ: الف) فلاتها و کوههای بلند ☑
۳۹- به قسمت خارجی کره زمین چه میگویند؟
الف) سنگکره (لیتوسفر) ☑
ب) آب کره (هیدروسفر) ◻
ج) هوا کره یا جو (اتمسفر) ◻
د) زیستکره (بیوسفر) ◻
پاسخ: الف) سنگکره (لیتوسفر) ☑
۴۰- به گازهای اطراف زمین چه میگویند؟
الف) سنگکره (لیتوسفر) ◻
ب) آبکره (هیدروسفر) ◻
ج) هواکره یا جو (اتمسفر) ☑
د) زیستکره (بیوسفر) ◻
پاسخ: ج) هوا کره یا جو (اتمسفر) ☑
۴۱- زندگی انسان و دیگر موجودات زنده در روی زمین جزء کدامیک از محیطهای زیر است؟
الف) سنگکره (لیتوسفر) ◻
ب) آبکره (هیدروسفر) ◻
ج) هواکره یا جو (اتمسفر) ◻
د) زیستکره (بیوسفر) ☑
پاسخ: د) زیستکره (بیوسفر) ☑
سخن پایانی
اگر سوالی درباره سوالات درس سوم مطالعات اجتماعی نهم متوسطهی اول با موضوع درس ««چهره زمین»» دارید آن را از قسمت نظرات بپرسید. تیم معلمان ما در اولین فرصت شما را راهنمایی میکنند.
✅ سوالات درس دوم مطالعات اجتماعی نهم
✅ سوالات درس چهارم مطالعات اجتماعی نهم
📝 جواب درس سوم مطالعات نهم
📝 نمونه سوالات پایه نهم متوسطه اول
توجه: دانشآموزان عزیز شما میتوانید برای دسترسی آسانتر به مطالب درسی عبارت «سوییتی بلاگ» را در انتهای مطلب مورد نظر خود سرچ(جست و جو) کنید.
نظرات کاربران