سوالات درس پانزدهم علوم نهم «باهم زیستن»
در این نوشته جدیدترین سوالات با جواب درس ۱۵ علوم نهم متوسطه‌ی اول با موضوع درس «باهم زیستن» قرار گرفته است که شامل سولات پاسخ کوتاه، تشریحی و جای خالی می‌باشد. در ادامه با ما از بخش سوالات درس به درس علوم نهم همراه باشید.
سوالات فصل ۱۵ علوم نهم
۱- بوم سازگان را تعریف کنید؟
پاسخ: عوامل زنده و غیرزنده محیط و تأثیرهایی که بر هم می‌گذارند سیستمی به نام بوم سازگان را می‌سازند.
۲- تنوع زیستی را تعریف کنید؟
پاسخ: تنوع زیستی به معنای تنوع گونه‌های جانداران و محیط است که این جانداران در آن زندگی می‌کنند.
۳- انواع بوم سازگان را بنویسید؟
پاسخ:
۱- بوم سازگان‌های خشکی مانند: جنگل گلستان
۲- بوم سازگان‌های آبی مانند: دریاچه زریوار
۳- بوم سازگان‌های خشکی – آبی مانند: تالاب شادگان
۴- رقابت را تعریف کنید؟
پاسخ: رقابت هنگامی ایجاد می‌شود که جانداران نیازهای مشابهی داشته باشند. جانداران معمولا برای غذا، آب و محل زندگی با هم رقابت می‌کنند. گاهی رقابت چنان شدید می‌شود که دو جانور باهم می‌جنگند.
۵- شبکه غذایی را تعریف کنید؟
پاسخ: زنجیره‌های غذایی در یک بوم سازگان، به همدیگر وصل‌اند و شبکهٔ غذایی را تشکیل می‌دهند.
۶- استتار را تعریف کنید؟
پاسخ: بعضی از جانوران در جایی قرار می‌گیرند و یا به رنگی در می‌آیند که تشخیص آنها از زمینه دشوار است به همین علت شکار از دید شکارچی مخفی می‌ماند؛ به این عمل استتار می‌گویند.
۷- در یک زنجیره غذایی کدام یک از موجودات زنده، مستقیم با بقیه جانداران زنجیره در ارتباط هستند؟
پاسخ: تجزیه کنندگان از بدن تمام جانداران دیگر تغذیه می‌کنند.
۸- چرا شقایق دریایی شکارچی ساکن و شیر شکارچی در حال حرکت است؟
پاسخ: تعداد شکارچیانی که می‌توانند در یک بوم سازگان زندگی کنند به تعداد جانورانی بستگی دارد که شکار آنها می‌شوند.
۹- همیاری را تعریف کنید؟
پاسخ: نوعی رابطه همزیستی که هر دو از همدیگر سود می‌برند.
۱۰- یک تفاوت و یک شباهت بین رابطه انگلی و صیادی را ذکر کنید.
پاسخ:
تفاوت: در رابطه صیادی شکار کشته شده و خورده می‌شود ولی در رابطه انگلی میزبان زنده است.
شباهت: در هر دو رابطه یک سود می‌کند و دیگری ضرر
۱۱- انگل چیست؟
پاسخ: جاندارانی که درون یا روی بدن میزبان زندگی می‌کند انگل نامیده می‌شود.
۱۲- نوع رابطه غذایی را در موارد زیر بنویسید؟
پاسخ:
✔ زنبور عسل و گل: همیاری
✔ شقایق دریایی و خرچنگ: صیادی
✔ جغد و شاهین: رقابتی
✔ گلسنگ (قارچ و جلبک): همیاری
✔ میگو و ماهی: همیاری
۱۳- انواعی از حشرات در گرده افشانی گل ها نقش دارند، اما چرا گفته می‌شود که نقش زنبور عسل از همه مهمتر است؟
پاسخ: زیرا عمل اختصاصی دارد و گل های خاصی را گرده افشانی می‌کند و در ضمن این کار را گروهی انجام می‌دهند.
۱۴- گل سنگ از چه جانورانی تشکیل شده است و هر کدام چه وظیفه ای دارند؟
پاسخ:
جلبک‌ها: فتوسنتز کننده (تولید کربوهیدرات‌ها)
قارچ‌ها: تامین مواد معدنی
۱۵- نقش گل سنگ‌ها چیست؟
پاسخ:
۱) سبب تشکیل خاک از سنگ می‌شوند.
۲) از آنها مواد رنگی و دارویی استخراج می‌شود.
۳) بخشی از غذای جانورانی مانند گوزن را تشکیل می‌دهند.
۱۶- انگلی را تعریف کنید؟
پاسخ: رابطه غذایی بین دو جانور که یکی سود کرده و دیگری زیان می‌کند.
۱۷- در کدام رابطه غذایی حداقل یک طرف سود می‌برد؟
پاسخ: در تمامی روابط غذایی حداقل یک نفر سود می‌برد.
۱۸- همسفرگی را تعریف کنید؟
پاسخ: نوعی رابطه همزیستی که یکی از جانداران سود و دیگری نه سود و زیان می‌کند.
۱۹- آنچه از رابطه شکار شکارچی صیادی می‌دانید بنویسید؟
پاسخ:
✔ غذای یک جانور از کشته شدن جانور دیگری تامین می‌شود.
✔ فقط صیاد سود می‌برد.
✔ صید از بین می‌رود.
✔ بیشتر مربوط به جانوران گوشت خوار است.
۲۰- سه نوع ارتباط بین جانداران در هر بوم سازگان را نام ببرید.
پاسخ:
✔ همزیستی
✔ شکار و شکارچی
✔ رقابت
۲۱- تعداد شکارچیانی که در یک بوم سازگان زندگی می‌کنند چه ارتباطی به تعداد شکار دارد؟
پاسخ: هر چه شکار بیشتر شود تعداد شکارچیان نیز بیشتر می‌شود و برعکس.
۲۲- تجزیه کنندگان در کدام گروه از زنجیره غذایی قرار دارند و چه وظیفه‌ای دارند.
پاسخ:
✔ گروه مصرف کنندگان
✔ تبدیل مواد آلی به مواد معدنی مانند کربن دی اکسید آب و گازهای گوگردی
۲۳- جانداری را نام ببرید که رقابت ناآگاهانه دارند؟
پاسخ: روباه معمولی و کورمال
۲۴- تولید کننده‌ها را تعریف کنید؟
پاسخ: جاندارانی که مواد معدنی را به مواد آلی تبدیل می‌کنند را تولید کننده می‌گویند.
۲۵- با توجه به نمودار در مورد باکتری‌های غیر بیماری‌زا که به جوجه‌ها خورده شده و سپس باکتری مضر به آنها انتقال داده شده است توضیح دهید؟
پاسخ: جوجه‌هایی که باکتری مفید خورده بودند کمتر به بیماری که باکتری‌های مضر تولید می‌کردند مبتلا شدند زیرا در این جوجه‌ها باکتری‌های مفید در رقابت با باکتری‌های مضر پیروز‌تر بودند.
۲۶- سه عامل غیر زنده و دو عامل زنده در بوم سازگان را بنویسید؟
پاسخ:
عوامل غیر زنده: هوا، خاک، نور خورشید
عوامل زنده: گیاهان، جانوران
۲۷- بیشترین عامل انقراض و کاهش گونه‌های جانداران امروزی چیست؟
پاسخ: فعالیت انسانی
۲۸- چهار مورد از استفاده انسان از طبیعت با شناخت بوم سازگان را بنویسید؟
پاسخ:
۱) ساخت انواع داروها از گیاهان جنگلی
۲) ساخت آنتی بیوتیک که از قارچ‌ها به دست می‌آید.
۳) استفاده از کفشدوزک برای خوردن آفت‌ها
۴) استفاده از تار عنکبوت و ساخت مواد
۲۹- دریاچه زریوار جزء بوم سازگان آبی است.
۳۰- بوم سازگان آبی خشکی مانند تالاب شادگان.
۳۱- صرف نظر از نوع و اندازه بوم سازگان دو فرآیند مهم انتقال انرژی و چرخه مواد در آن اتفاق می‌افتد.
۳۲- ارتباط موجودات زنده با یکدیگر بیشتر به علت نیاز به ماده و انرژی است.
۳۳- ارتباط غذایی بین چند جاندار که از تولید کننده و مصرف کننده وجود دارد زنجیره غذایی نام دارد.
۳۴- اولین حلقه غذایی تولید کنندگان هستند که با انجام فتوسنتز مواد معدنی را به مواد آلی تبدیل می‌کنند.
۳۵- علاوه بر گیاهان، جلبک‌ها نیز تولید کننده هستند و می‌توانند جزء زنجیره غذایی محسوب شوند.
۳۶- در هرم ماده و انرژی در حدود ۱۰ درصد از کل ماده و انرژی به تراز بالاتر انتقال می‌یابد.
۳۷- مصرف کننده‌ها در دو گروه گیاه خواران و گوشت خواران طبقه‌بندی می‌شوند.
۳۸- در هرم ماده و انرژی از قاعده به راس تعداد جانداران کاهش می‌یابد.
۳۹- باکتری‌ها و قارچ‌ها نقش مهمی در تجزیه بقایای جانداران دارند.
۴۰- ارتباط همزیستی خود از سه نوع همیاری، همسفرگی و انگلی تشکیل شده است.
۴۱- رابطه انسان با کرم کدوی گاوی از نوع انگلی است.
۴۲- رابطه زنبور و گل از نوع رابطه همیاری است.
۴۳- گلسنگ موجودی است که از همزیستی قارچ و جلبک به وجود آمده است.
۴۴- بخشی از گلسنگ‌ها به هوای آلوده حساسند و از بین می‌روند بنابراین مرگ گلسنگ‌ها ممکن است دلیلی بر آلودگی هوا باشد.
۴۵- گاهی تقسیم بندی زمان شکار رقابت بین دو گونه جانوری را کمتر می‌کند.
۴۶- امروزه مهمترین خطر برای کاهش تنوع زیستی فعالیت انسان‌ها است.
۴۷- وقتی می‌گویند جانوری منقرض شده یعنی هیچ فرد زنده‌ای از این گونه در طبیعت وجود ندارد.
۴۸-ببر مازندران نمونه‌ای از جانور ایرانی منقرض شده است.
۴۹- اگر افراد دو گونه نیاز مشترکی داشته باشند بین افراد دو گونه رقابت ایجاد می‌شود.
۵۰- در کدام رابطه غذایی حداقل یک طرف سود می‌برد؟
الف) همیاری
ب) همسفرگی
ج) انگلی
۴) همه موارد ☑
پاسخ: گزینه ۴) همه موارد ☑ زیرا در همه روابط غذایی حداقل یک نفر سود می‌برد.
۵۱- در بوم سازگان‌ها انتقال انرژی در چه چیزهایی رخ می‌دهد؟
پاسخ: در زنجیره‌ها و شبکه‌های غذایی
۵۲- زنجیره غذایی از چه اجزایی تشکیل شده است؟ توضیح دهید.
پاسخ: اولین حلقهٔ هر زنجیره غذایی، جانداری است که از مواد معدنی، مواد آلی می‌سازد. به چنین جاندارانی تولیدکننده می‌گویند. حلقه‌های بعدی زنجیره‌های غذایی، جاندارانی‌اند که این توانایی را ندارند و به آنها مصرف کننده می‌گویند. مصرف کنندگان به جانداران تولید کننده وابسته‌اند؛ زیرا ماده و انرژی موردنیاز را از آنها به دست می‌آورند.
۵۳- آیا همه ماده و انرژی موجود در یک تراز به تراز بعدی می‌رسد؟ توضیح دهید.
پاسخ: همهٔ ماده‌ای که گیاه با استفاده از انرژی خورشید ساخته است، به آخرین مصرف‌کننده نمی‌رسد؛ بلکه در هر تَراز مقداری از ماده و انرژی آن کم می‌شود. فقط حدود ۱۰ درصد ماده و انرژی از یک تراز به تراز بعدی منتقل می‌شود. کاهش مقدار ماده و انرژی را در بوم‌سازگان به شکل هرم نشان می‌دهند.
۵۴- جانداران تجزیه کننده چه نقشی در بوم سازگان دارند؟ چند جاندار تجزیه کننده مثال بزنید.
پاسخ: انواعی از قارچ‌ها و باکتری‌ها نقش مهمی در تجزیه بقایای جانداران دارند. تجزیه کنندگان انرژی مورد نیاز خود را از بقایای جانداران دیگر به دست می‌آورند. آنها مولکول‌های آلی را تا حد تشکیل اجزای تشکیل دهنده آنها مانند، کربن دی‌اکسید، آب و گازهای گوگردی و نیتروژن دار تجزیه می‌کنند و سبب برگشت این مواد به خاک، آب و هوا می‌شوند.
۵۵- گلسنگ چه نوع موجودی است و در آن چه رابطه‌ای برقرار است؟
پاسخ: گاهی رابطه همزیستی دو جاندار به تشکیل موجودی جدید می‌انجامد. گلسنگ چنین موجودی است که از همزیستی قارچ و جلبک تشکیل می‌شود. قارچ مواد معدنی را برای جلبک فراهم می آورد و جلبک با انجام دادن فتوسنتز، کربوهیدرات‌های مورد نیاز خود و قارچ را تامین می‌کند. بعضی گلسنگ‌ها به هوای آلوده حساس‌اند و از بین می‌روند، بنابراین مرگ گلسنگ‌ها ممکن است دلیلی برای آلودگی هوا باشد.
۵۶- گلسنگ چه آثار و فوایدی دارد؟
پاسخ: گلسنگ‌ها سبب تشکیل خاک از سنگ می‌شوند، از گلسنگ‌ها مواد رنگی و دارویی استخراج می‌شود. بخشی از غذای جانورانی مانند گوزن را تشکیل می‌دهند.
۵۷- رابطه شکار و شکارچی را توضیح دهید
پاسخ: شکار کردن از راه‌های تامین غذا در جانوران گوشتخوار است. بعضی جانوران شکارچی به دنبال طعمه می‌دوند. اما جانوری مانند شقایق دریایی در جای خود ثابت است.
۵۸- رقابت بین جانداران چگونه کاهش می‌یابد؟ با مثال توضیح دهید.
پاسخ: غذای جغد و شاهین یکی است. هر دو از جوندگان کوچک تغذیه می‌کنند. اما جغد در شب و شاهین در روز شکار می‌کند، بنابراین تقسیم بندی زمان شکار، رقابت بین این دوگونه را کم می‌کند.
۵۹- تنوع زیستی در یک منطقه به چه عاملی بستگی دارد؟
پاسخ: جانداران نیازهای متفاوتی دارند و در زیستگاه‌هایی با آب و هوای متفاوت زندگی می‌کنند، بنابراین تنوع محیط به معنای فراهم شدن زیستگاه های مناسب برای زیستن انواعی از جانداران است. بر این اساس به دلیل وجود محیط‌های متنوع در ایران، کشور ما از کشورهایی است که تنوع زیستی زیادی دارد.
۶۰- چه عواملی گونه‌های جانداران را از بین می‌برد و تنوع زیستی را کاهش می‌دهد؟
پاسخ: در طول عمر زمین عوامل طبیعی متفاوتی مانند یخ بندان یا سقوط شهاب سنگ، سبب از بین رفتن گونه‌ها و در نتیجه کاهش تنوع زیستی شده، اما امروزه فعالیت‌های انسانی مهمترین خطر برای کاهش تنوع زیستی و عامل انقراض گونه‌های جانوری و گیاهی‌اند. وقتی می‌گوییم که گونه‌ای منقرض شده به این معناست که هیچ فرد زنده‌ای از آن گونه در طبیعت وجود ندارد. ببر مازندرانی نمونه‌ای از جانوران منقرض شده است.
۶۱- تنوع زیستی چه اهمیتی برای انسان دارد؟
پاسخ: امروزه داروهای فراوانی از جانداران استخراج می‌شوند، مثلاً انواع آنتی بیوتیک از قارچ‌ها به دست می‌آیند. ماده اولیه چند صد نوع دارو از جنگل‌های بارانی به دست می‌آید. حشراتی مانند کفشدوزک با خوردن آفت‌ها به حفظ گیاهان کمک می‌کنند جانوران به ویژه حشرات در گرده افشانی بسیاری از گیاهان نقش دارند. همچنین جانداران و فعالیت‌های از موضوعات مورد علاقه مهندسان است. مثلا ویژگی‌های تار عنکبوت مورد توجه مهندسانی است که می‌خواهند موادی با استقامت، انعطاف پذیری و سبکی تار عنکبوت تولید کنند تا در وسایل متفاوت به کاربرند. تار عنکبوت گرچه پروتئینی است، اما مقاومتی چند برابر فولاد دارد.
سخن پایانی
اگر سوالی درباره سوالات درس پانزدهم علوم نهم متوسطه‌ی اول با موضوع درس ««باهم زیستن»» دارید آن را از قسمت نظرات بپرسید. تیم معلمان ما در اولین فرصت شما را راهنمایی می‌کنند.
✅ سوالات درس چهاردهم علوم نهم
📝 نمونه سوالات پایه نهم متوسطه اول
توجه: دانش‌آموزان عزیز شما می‌توانید برای دسترسی آسان‌تر به مطالب درسی عبارت «سوییتی بلاگ» را در انتهای مطلب مورد نظر خود سرچ(جست و جو) کنید.
نظرات کاربران