جواب درس پنجم علوم چهارم ابتدایی
در این نوشته جدیدترین گام به گام درس ۵ علوم چهارم دبستان با موضوع درس «گرما وماده» قرارگرفتهاست که شامل گفت و گو، فعالیتها و فکر کنید میباشد. در ادامه با ما از بخش مطالب درسی پایه چهارم ابتدایی همراه باشید.
جواب فعالیت صفحه ۳۸ علوم چهارم
وسایل و مواد لازم: ماژیک، سه عدد لیوان شیشهای، آب گرم و نیمگرم و آب سرد
۱- سه لیوان بردارید و آنها را شماره گذاری کنید.
۲- درون لیوانها به ترتیب شماره تا نیمه آب سرد، آب نیم گرم و آب گرم بریزید.
۳- دو انگشت دست راست خود را درون لیوان آب گرم و دو انگشت دست چپتان را درون لیوان آب سرد قرار دهید و تا بیست بشمارید؛ چه احساسی دارید؟

پاسخ:
انگشتان دست راست گرم و انگشتان دست چپ سرد هستند.
۴- همان انگشتها را درون لیوان آب نیم گرم (لیوان شمارهی ۲) قرار دهید؛ چه احساسی دارید؟ یادداشت کنید.
پاسخ:
انگشتی که در آب سرد بود آب گرم را نیمه سرد و انگشتی که در آب گرم بود آن را گرم حس میکند.
جواب فعالیت صفحه ۴۰ علوم چهارم
۱- درون یک لیوان فلزی تا نیمه آب سرد بریزید.
۲- با استفاده از یک دماسنج الکلی، دمای آب را اندازه بگیرید و در جدول زیر یادداشت کنید.

پاسخ:
زمان (دقیقه) | بار اوّل | بعد از ۵ دقیقه | بعد از ۱۰ دقیقه | بعد از ۱۵ دقیقه | بعد از ۲۰ دقیقه |
دمای آب (درجهٔ سلسیوس) | ۵ | ۸ | ۱۲ | ۱۵ | ۲۰ |
۳- لیوان را روبهروی نور خورشید یا روی بخاری قرار دهید.
۴- هر ۵ دقیقه یک بار دمای آب را اندازه بگیرید و جدول را کامل کنید.
– آب درون لیوان گرمتر شده است یا سردتر؟
پاسخ: گرمتر
– آب برای گرم شدن، گرمای خود را از کجا به دست آورده است؟
پاسخ: از نور خورشید
امین شیر داغ و ملیکا شیر سرد را خیلی دوست دارد. اگر ملیکا و امین لیوانهایشان را برای مدتی کنار هم قرار دهند، چه اتفاقی میافتد؟
پاسخ:
گرمای شیر امین کمتر میشود و شیر ملیکا هم کمی گرمتر میشود. بعد از مدتی دمای هر دو لیوان ولرم میشود. گرما از شیر امین به شیر ملیکا منتقل میشود.
جواب فعالیت صفحه ۴۱ علوم چهارم
وسایل و موادّ لازم: لیوان فلزی، کاسهی بزرگ، دماسنج، زمان سنج
١- در یک لیوان فلزی مقداری آب و یخ بریزید.
۲- در ظرفی شیشهای تا نیمه آب داغ بریزید.
۳- دمای آب درون لیوان را اندازه بگیرید و یادداشت کنید.
۴- لیوان را درون آب داغ قرار دهید و هر ۵ دقیقه، دمای آن را اندازه بگیرید و جدول را کامل کنید.
زمان (دقیقه) | ۰ (شروع) | ۵ | ۱۰ | ۱۵ |
دمای آب لیوان (درجهی سلسیوس) | ۰ | ۵ | ۱۴ | ۲۱ |
۵ – دمای آب لیوان را روی نمودار ستونی زیر رسم کنید.

– دمای آب درون لیوان فلزی با گذشت زمان چه تغییری کرده است؟
پاسخ: دمای آن بیشتر شده است.
– با رسم یک پیکان روی شکل روبهرو مسیر انتقال گرما بین آب سرد و داغ را نشان دهید.

جواب گفت و گو صفحه ۴۲ علوم چهارم

در تصویر رو به رو،
– چه چیزهایی گرمتر هستند؟
پاسخ: کاسه و ملاقه سرد و آش و دیگ گرم هستند.
– گرما از کدام جسم به جسم دیگر منتقل میشود؟
پاسخ: از جسم گرم به جسم سرد
در این باره گفت و گو کنید.
جواب فعالیت صفحه ۴۲ علوم چهارم
وسایل و موادّ لازم: شکلات، آب داغ، خط کش چوبی، خط کش پلاستیکی، خط کش فلزی، پاکت شیر
۱- به کمک آموزگار، درون یک پاکت خالی شیر تا نیمه آب داغ بریزید و درِ آن را محکم ببندید.
۲- آن را به پهلو روی میز قرار دهید.
۳- سه شکاف روی بدنهی پاکت ایجاد کنید. اندازهی هریک برابر با عرض خط کش باشد.
۴- روی خط کشهای چوبی، فلزّی و پلاستیکی تکّههای مساویِ شکلات بچسبانید.
۵- سرِ دیگر خط کشها را هم زمان در شکافهای قوطی و درون آب داغ قرار دهید.
۶- کمی صبر کنید. پیشبینی کنید چه اتّفاقی میافتد. مشاهدات خود را بنویسید.
پاسخ: شکلات ذوب میشود.
– شکلات روی کدام خط کش سریعتر ذوب میشود؟ توضیح دهید.
پاسخ: خط کش فلزی، زیرا گرما را بهتر منتقل میکند بنابراین شکلات زودتر ذوب میشود.

جواب فکر کنید صفحه ۴۴ علوم چهارم
١- به نظر شما کدام ماده برای دستهی قابلمه بهتر است؟ چوب، فلز یا پلاستیک؟ به چه دلیل؟
پاسخ: پلاستیک چون گرما را از خود عبور نمیدهد و گرم نمیشود.
٢- اگر در چهار لیوان کاغذی، شیشهای، پلاستیکی و فلزّی تا نیمه آب داغ بریزیم، پس از مدت کوتاهی در کدام لیوان، آب سردتر شده است؟
پلاستیک، زیرا گرما را به آب منتقل نمیکند و از انتقال حرارت به هوای بیرون جلوگیری میکند.
چگونه میتوانیم دمای آب را برای مدتی ثابت نگه داریم؟
پاسخ: با استفاده از فلاسک
جواب فعالیت صفحه ۴۴ علوم چهارم
وسایل و موادّ لازم: سه بطری کوچک و سه بطری بزرگ پلاستیکی، تکّههای پارچه، تکّههای روزنامه، دماسنج، قیچی، آب و یخ
۱- درون سه بطری کوچک به مقدار مساوی آب و یخ بریزید.
۲- با استفاده از دماسنج دمای آب و یخ را اندازه گیری و یادداشت کنید.
۳- درِ بطریهای کوچک را ببندید و دور یکی از آنها چند لایه پارچه و دور دیگری چند لایه کاغذ بپیچید. (دقّت کنید ضخامت لایههای کاغذ و پارچه تقریباً برابر باشد)
۴- قسمت بالای سه بطری بزرگ را ببرید و بطریهای کوچک را درون آنها قرار دهید.
۵- قسمت بریده شده بطریهای بزرگ را به حالت اول برگردانید و با چسب بچسبانید. سپس بطریها را در یک مکان بگذارید.
۶- پس از یک ساعت، دمای آب آنها را اندازه گیری و در جدول زیر یادداشت کنید.
زمان (دقیقه) | بار اوّل | بعد از ۵ دقیقه |
بطری پوشیده شده با روزنامه | ۱۰ | ۱۲ |
بطری پوشیده شده با پارچه | ۱۰ | ۱۵ |
بطری بدون پوشش | ۱۰ | ۲۰ |
– آب در کدام ظرف سردتر مانده است؟
پاسخ: آب در بطری با لایه پارچهای سردتر مانده است. پارچه به دلیل خاصیت عایق بودن و کاهش تبادل گرما با محیط، عملکرد بهتری در حفظ دمای سرد آب و یخ دارد.
– کدام ماده رسانایی گرمایی کمتری دارد؟ روزنامه، پارچه یا هوا؟
پاسخ: هوا
مقایسه رسانایی گرمایی (کم به زیاد): هوا < پارچه < روزنامه
جواب فکر کنید صفحه ۴۵ علوم چهارم
اگر در آزمایش صفحه قبل، به جای آب سرد از آب گرم استفاده کنید، چه اتفاقی میافتد؟
پاسخ:
در این حالت دمای آب داخل بطری با روکش روزنامه و سپس بطری آب با روکش پارچهای و در نهایت بطری بدون روکش حرارت بیشتری را حفظ میکند.
جواب جمع آوری اطلاعات صفحه ۴۶ علوم چهارم
به اطراف خود توجّه کنید؛ چه وسایلی میبینید که در تابستان از ورود گرما به خانه شما و در زمستان از خروج گرما از خانه شما جلوگیری میکنند؟ گزارش خود را در کلاس بخوانید.
پاسخ:
درزگیر در و پنجره، استفاده از پنجرههای عایق به جای پنجرههای آهنی یا آلومینیومی، بستن دریچههای دودکش، بستن دریچههای کانال کولر در زمستان
شما برای حفاظت از انرژی چه کارهای دیگری میتوانید انجام دهید؟
پاسخ: از پنجرههای دوجداره استفاده میکنیم.
سخن پایانی
اگر سوالی دربارهی درس ۵ علوم چهارم ابتدایی با موضوع درس ««گرما وماده»» دارید میتوانید در بخش نظرات بپرسید تا تیم معلمان ما در اولین فرصت شما را راهنمایی کنند.
✅ جواب درس چهارم علوم چهارم
✅ جواب درس ششم علوم چهارم
📝 سوالات درس پنجم علوم چهارم
📝 نمونه سوالات پایه چهارم ابتدایی
توجه: دانشآموزان عزیز شما میتوانید برای دسترسی آسانتر به مطالب درسی عبارت «سوییتی بلاگ» را درانتهای مطلب مورد نظر خود سرچ(جست و جو) کنید.
نظرات کاربران