سوالات درس سیزدهم مطالعات اجتماعی هشتم «غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان»
در این نوشته جدیدترین سوالات با جواب درس ۱۳ مطالعات اجتماعی هشتم متوسطهی اول با موضوع درس «غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان» قرار گرفته است که شامل سولات پاسخ کوتاه، تشریحی و جای خالی میباشد. در ادامه با ما از بخش سوالات درس به درس مطالعات اجتماعی هشتم همراه باشید.
سوالات درس ۱۳ مطالعات اجتماعی هشتم
۱- سه سلسله ترک تبار در ایران در چه دورهای حکومت کردند؟
پاسخ: اواخر قرن چهارم تا اوایل قرن هفتم هجری
۲- غزنویان حکومت خود را از چه شهری آغاز کردند؟
پاسخ: غزنین
۳- محمود غزنوی کجا را تصرف کرد؟
پاسخ: خراسان
۴- پس از سلطان محمود چه کسی حکومت را به دست گرفت؟
پاسخ: مسعود
۵- قدرت و حکومت غزنویان بر نیروی نظامی استوار بود.
۶- سلطان مسعود از چه کسانی شکست خورد؟
پاسخ: سلجوقیان
۷- سرنوشت سلطان مسعود چه شد؟
پاسخ: توسط سپاهیان شورشی خود به قتل رسید.
۸- رابطه حکومت غزنویان با خلفای عباسی چگونه بود؟
پاسخ: دوستانه
۹- اولین پادشاه سلجوقیان که بود؟
پاسخ: طغرل
۱۰- سلجوقیان کدام سلسله را برانداخت؟
پاسخ: آل بویه
۱۱- سلطان رکن الدین لقب که بود؟
پاسخ: طغرل
۱۲- خلیفه عباسی چه لقبی به طغرل داد؟
پاسخ: سلطان رکن الدین
۱۳- آلب ارسلان که بود؟
پاسخ: برادرزاده و جانشین طغرل
۱۴- آلب ارسلان در چه نبردی امپراتور روم شرقی را به اسارت گرفت؟
پاسخ: ملازگرد
۱۵- بخشهای وسیعی از آسیای صغیر در چه دورهای به تصرف ایران درآمد؟
پاسخ: سلجوقیان
۱۶- چه کسی مناطقی از ماوراءالنهر و شام را فتح کرد؟
پاسخ: ملکشاه، پسر آلب ارسلان
۱۷- ملکشاه که بود؟
پاسخ: پسر آلب ارسلان
۱۸- پایتخت سلجوقیان کجا بود؟
پاسخ: اصفهان
۱۹- تجزیه و فروپاشی از چه زمانی شروع شد؟
پاسخ: پس از مرگ ملکشاه
۲۰- سلجوقیان را چه کسانی شکست دادند؟
پاسخ: خوارزمشاهیان
۲۱- خوارزمشاهیان چرا زود شکست خوردند؟
پاسخ:
✔ خلیفه عباسی فرمانروایی آنها را به رسمیت نمیشناخت.
✔ تسلطی بر فرمانروایان محلی نداشتند.
۲۲- غزنویان که بودند و چرا به این نام مشهور شدند؟
پاسخ: غزنویان دودمانی ترک تبار بودند که چون حکومت خود را از شهر غزنین (غزنه) آغاز کردند به این نام مشهور شدند.
۲۳- غزنویان چگونه پس از سامانیان به قدرت رسیدند؟
پاسخ: پس از ضعف سامانیان، محمود غزنوی که حاکم غزنه بود، خراسان را تصرف کرد. خلیفهٔ عباسی نیز حکومت او را به رسمیت شناخت. سلطان محمود غزنوی به پشتوانهٔ سپاه نیرومند خود در اغلب جنگها، پیروزیهایی به دست آورد و قلمرو غزنویان را تا رِی در مرکز ایران گسترش داد.
۲۴- علت شهرت سلطان محمود غزنوی در تاریخ چیست؟
پاسخ: به سبب لشکرکشیهای متعدد سلطان به هندوستان
۲۵- علت اصلی لشکرکشی سلطان محمود غزنوی به هندوستان چه بود؟
پاسخ: به بهانهٔ رواج اسلام اما در اصل به طمع ثروت هنگفتی بود که در این کشور وجود داشت.
۲۶- سلطان محمود غزنوی در حمله به هندوستان چه اقداماتی انجام داد و چه غنایمی به دست آورد؟
پاسخ: وی در این لشکرکشیها مناطقی از هندوستان را تصرف نمود و معبد سومَنات را خراب کرد. او اسیران زیادی را با خود به سرزمینهای دیگر برد و ثروتها و غنائم زیادی به دست آورد که بخشی را به خلیفهٔ عباسی پیشکش کرد.
۲۷- پس از سلطان محمود چه کسی حاکم غزنویان شد و چه تفاوتی با وی داشت؟
پاسخ: پسرش سلطان مسعود، اگر چه سلطان مسعود فرمانروایی بیباک و جسور بود اما تدبیر پدر را نداشت. او از سلجوقیان شکست خورد و مدتی بعد توسط سپاهیان شورشی خود به قتل رسید.
۲۸- قدرت و حکومت غزنویان بر چه چیزی استوار بود؟ چرا؟
پاسخ: بر نیروی نظامی استوار بود و آنها از محبوبیت و مقبولیتی که صفاریان و سامانیان و آل بویه در بینتودهٔ مردم داشتند، بیبهره بودند.
۲۹- رابطه غزنویان با خلفای عباسی چگونه بود؟
پاسخ: رابطهٔ حکومت غزنویان با خلفای عباسی دوستانه بود و سلاطین غزنوی به ویژه سلطان محمود، خود را مطیع و تابع خلافت عباسی میدانستند.
۳۰- سلجوقیان چگونه به قدرت رسیدند؟
پاسخ: سلجوقیان نیز طایفهای از ترکان بودند که پس از پذیرش اسلام به ماوراءالنهر مهاجرت کردند. یکی از نوادگان سلجوق (جدّ سلجوقیان) به نام طُغِرل پس از شکست سلطان مسعود غزنوی، در نیشابور بر تخت نشست.
۳۱- چرا خلیفه عباسی به طُغرِل لقب «سلطان رکن الدین» را داد و حکومت او را بر ایران و عراق تأیید کرد؟
پاسخ:
✔ براندازی حکومت شیعه مذهب آل بویه
✔ از میان برداشتن خطری که از جانب خلافت فاطمی مصر متوجه خلافت عباسی بود.
۳۲- اوج قدرت سلجوقیان در زمان کدام حاکم سلجوقی بود؟ چرا؟
پاسخ: آلب ارسلان، برادرزاده و جانشین طُغِرل بود و توانست با راهنمایی خواجه نظام الملک وزیر، رقیبان داخلی را سرکوب کند و بر قدرت و استحکام حکومت سلجوقی بیفزاید. آلب ارسلان همچنین به ارمنستان و گرجستان لشکرکشی کرد. او در نبرد مَلازگِرد در سال ۴۶۳ ه.ق رومیان را شکست سختی داد و امپراتور روم شرقی را به اسارت گرفت. در نتیجهٔ این پیروزی، بخشهای وسیعی از آسیای صغیر به تصرف سپاهیان سلجوقی درآمد.
۳۳- قلمرو سلجوقیان در زمان چه کسی گسترش پیدا کرد؟ و به کدام شهر توجه بیشتری کرد؟
پاسخ: ملکشاه، پسر آلب ارسلان، از دیگر پادشاهان مشهور سلجوقی بود. وی مناطقی از ماوراءالنهر و شام را فتح کرد و حکومت سلجوقیان در دورهٔ او به اوج قدرت رسید. به طوری که در آن دوره، محدودهٔ جغرافیایی ایران با زمان ساسانیان برابری میکرد و از ماوراء النهر در شرق تا دریای مدیترانه در غرب گسترش یافته بود. در آن زمان اصفهان که پایتخت سلجوقیان بود به شهری بزرگ و آباد تبدیل شد.
۳۴- از چه زمانی تجزیه و فروپاشی قلمرو سلجوقیان آغاز شد؟
پاسخ: پس از مرگ ملکشاه، شاهزادگان و فرماندهان نظامی برای رسیدن به تاج و تخت به جان یکدیگر افتادند و این اختلافات تا سقوط سلجوقیان، ادامه پیدا کرد.
۳۵- خوارزمشاهیان حاکم کدام منطقه بودند و چه زمانی سلجوقیان را شکست دادند؟
پاسخ: خوارزم، ناحیهای حاصلخیز و آباد در جنوب دریاچهٔ خوارزم (آرال) بود و از عهد باستان به شاهان آنجا، خوارزم شاه میگفتند. خوارزمشاهیان، نخست دست نشاندهٔ سلجوقیان بودند اما وقتی حکومت سلجوقی ضعیف شد، آنها از فرمانبری سرپیچی کردند و سرانجام یکی از فرمانروایان خوارزم آخرین سلطان سلجوقی را شکست داد و بر بخشهای زیادی از ایران چیره شد.
۳۶- چرا پایههای حکومت خوارزمشاهیان چندان محکم نبود و این مساله سبب هجوم چه قومی به ایران شد؟
پاسخ: از یک سو، خلیفهٔ عباسی فرمانروایی آنها را به رسمیت نمیشناخت از سوی دیگر، تسلطی بر فرمانروایان محلی نداشتند. در چنین شرایطی بود که چنگیزخان مغول به ایران هجوم آورد.
۳۷- سه سلسله ترک تبار که اواخر قرن چهارم تا اوایل قرن هفتم هجری در ایران حکومت میکردند، کدامند؟
پاسخ:
✔ غزنویان
✔ سلجوقیان
✔ خوارزمشاهیان
۳۸- طُغرل که بود؟
پاسخ: یکی از نوادگان سلجوق (جدّ سلجوقیان) بود.
۳۹- برادرزاده و جانشین طُغرل آلب ارسلان بود.
۴۰- مشهورترین وزیر دوره سلجوقی خواجه نظام الملک بود.
۴۱- حکومت سلجوقیان در زمان ملکشاه به اوج قدرت خود رسید.
۴۲- پایتخت ملکشاه شهر اصفهان بود.
۴۳- خوارزمشاهیان، نخست دست نشانده سلجوقیان بودند.
سخن پایانی
اگر سوالی درباره سوالات درس سیزدهم مطالعات اجتماعی هشتم متوسطهی اول با موضوع درس ««غزنویان، سلجوقیان و خوارزمشاهیان»» دارید آن را از قسمت نظرات بپرسید. تیم معلمان ما در اولین فرصت شما را راهنمایی میکنند.
✅ سوالات درس دوازدهم مطالعات اجتماعی هشتم
✅ سوالات درس چهاردهم مطالعات اجتماعی هشتم
📝 نمونه سوالات پایه هشتم متوسطه اول
توجه: دانشآموزان عزیز شما میتوانید برای دسترسی آسانتر به مطالب درسی عبارت «سوییتی بلاگ» را در انتهای مطلب مورد نظر خود سرچ(جست و جو) کنید.
نظرات کاربران