جواب درس هفتم فارسی ششم فرهنگ بومی
در این نوشته جدیدترین گام به گام درس هفتم فارسی ششم دبستان با موضوع درس«فرهنگ بومی» قرار گرفتهاست که شامل جواب درک مطلب، زبان محلی و معنی همه از خاک پاک ایرانیم میباشد. در ادامه با ما از بخش مطالب درسی پایه ششم ابتدایی همراه باشید.
ترک ها و فرهنگشان در ایران
مردم ترک ایران یکی از اقوام بزرگ و متنوع این کشور هستند که در بخشهای مختلف ایران زندگی میکنند. ترکهای ایران بخش قابل توجهی از جمعیت کشور را تشکیل میدهند و نقش مهمی در تاریخ، فرهنگ، اقتصاد و سیاست ایران ایفا کردهاند.

پراکندگی جغرافیایی
آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل و زنجان: این مناطق به عنوان قلب سرزمین ترکنشین ایران شناخته میشوند. زبان ترکی آذربایجانی در این مناطق رایج است.
همدان، قزوین و البرز: برخی مناطق این استانها نیز ترکنشین هستند.
مرکزی، گیلان، گلستان و تهران: ترکها به صورت پراکنده در این مناطق زندگی میکنند و در شهرهای بزرگ مثل تهران جمعیت قابل توجهی دارند.
خراسان شمالی: ترکمنها نیز که شاخهای از ترکهای ایران هستند، عمدتاً در این استان و برخی نواحی گلستان سکونت دارند.
زبان
زبان اصلی ترکهای ایران، ترکی آذربایجانی است که یکی از شاخههای زبانهای ترکی محسوب میشود. این زبان تحت تأثیر فارسی قرار گرفته اما همچنان دارای ساختار و واژگان خاص خود است. ترکمنهای ایران نیز به زبان ترکمنی صحبت میکنند که متفاوت از ترکی آذربایجانی است.

فرهنگ و هنر
فرهنگ و هنر فرهنگ ترکهای ایران غنی و متنوع است. موسیقی عاشیقی، فرشبافی آذربایجان، صنایعدستی مثل ورنیبافی و گلیمبافی و شعر و ادبیات آذری از جمله جنبههای برجسته فرهنگ این قوم هستند. شخصیتهای مشهوری همچون شهریار (شاعر) و ستارخان (قهرمان مشروطه) از ترکهای ایران بودهاند.
دین و مذهب
دین و مذهب بیشتر ترکهای ایران مسلمان شیعه هستند، اما ترکمنها عمدتاً مسلمان سنی هستند. این تنوع مذهبی، ترکیب قومی ایران را بازتاب میدهد.
نقش در تاریخ و سیاست ترکها در تاریخ ایران نقش برجستهای ایفا کردهاند. بسیاری از سلسلههای تاریخی ایران، نظیر غزنویان، سلجوقیان، صفویان، و قاجار، ترکتبار بودهاند.
امروزه نیز ترکها در عرصههای مختلف اجتماعی و سیاسی حضور فعالی دارند. تعامل با اقوام دیگر ترکها و سایر اقوام ایران، به دلیل تاریخ مشترک و همزیستی طولانیمدت، تعاملات گستردهای داشتهاند. با وجود تنوع زبانی و فرهنگی، این تعاملات منجر به ایجاد یک هویت ملی مشترک در ایران شده است.
لرها و فرهنگشان در ایران
مردم لر یکی از اقوام قدیمی و اصیل ایران هستند که بیشتر در مناطق غربی و جنوبغربی کشور سکونت دارند. آنها به دلیل تاریخ غنی، فرهنگ ویژه، زبان خاص، و مشارکت در تحولات اجتماعی و سیاسی، جایگاه مهمی در ایران دارند.

پراکندگی جغرافیایی
پراکندگی جغرافیایی لرها بیشتر در استانهای زیر زندگی میکنند: لرستان کهگیلویه و بویراحمد چهارمحال و بختیاری بخشهایی از خوزستان، ایلام، همدان و کرمانشاه این مناطق به طور کلی به دو بخش بزرگ تقسیم میشوند:
لر بزرگ: شامل بختیاریها، کهگیلویهایها و ممسنیها.
لر کوچک: شامل مردم لرستان، ایلام و بخشهایی از کرمانشاه و همدان.
زبان
زبان لری یکی از شاخههای زبانهای ایرانی است و به گروه زبانهای غربی ایرانی تعلق دارد. این زبان خود به گویشهای مختلفی تقسیم میشود:
لری شمالی: در لرستان و بخشهایی از ایلام و همدان.
لری جنوبی: در کهگیلویه و بویراحمد، ممسنی و خوزستان.
گویش بختیاری: در میان عشایر و مردم بختیاری.
این گویشها با وجود شباهتهای زیاد، تفاوتهایی در واژگان و تلفظ دارند.
فرهنگ و هنر
فرهنگ و آدابورسوم لرها فرهنگ بسیار غنی و پررنگی دارند که شامل موسیقی، ادبیات شفاهی، صنایعدستی، و آداب و رسوم خاص است:
موسیقی لری: موسیقی لری یکی از شناختهشدهترین جنبههای فرهنگی این قوم است که با سازهایی مانند کمانچه، سرنا و دهل اجرا میشود.
رقصهای محلی: رقصهای لری، بهویژه چوببازی (چوبازی)، از زیباترین جلوههای این فرهنگ است.
صنایعدستی: گلیمبافی، جاجیمبافی و سیاهچادر از هنرهای دستی مردم لر هستند.
لباس سنتی: لباسهای لری با طرحهای زیبا و رنگارنگ و دوختهای خاص شناخته میشوند.
دین و مذهب
دین و مذهب بیشتر لرها مسلمان شیعه هستند و مذهب نقش مهمی در فرهنگ و زندگی روزمره آنها دارد. اعتقادات مذهبی و احترام به بزرگان دینی بخشی جداییناپذیر از هویت مردم لر است.

ساختار اجتماعی
ساختار اجتماعی مردم لر از گذشته تا امروز به ساختار قبیلهای و عشایری شناخته شدهاند.
عشایر لر: عشایر نقش مهمی در اقتصاد و فرهنگ این قوم دارند. کوچنشینی و زندگی در طبیعت بخش مهمی از هویت عشایری لرها است.
طایفهها: هر منطقه لرنشین شامل طایفهها و خانوادههای بزرگ است که در تصمیمگیریها و مراسمها نقش اساسی دارند. تاریخ و نقش سیاسی لرها در طول تاریخ ایران نقش مهمی ایفا کردهاند. حکومتهای محلی مانند اتابکان لرستان و والیهای بختیاری در زمانهای مختلف، استقلال نسبی این قوم را حفظ کردهاند. همچنین، لرها در دوران مشروطه و انقلاب اسلامی، و حتی در دفاع مقدس، حضوری برجسته داشتهاند. تعامل با اقوام دیگر لرها با دیگر اقوام ایرانی، بهویژه فارسها، کردها، و عربها، تعاملات گستردهای دارند. این تعاملات از نظر تاریخی و فرهنگی به تقویت هویت ملی ایران کمک کرده است.
کردها و فرهنگشان در ایران
مردم کرد یکی از اقوام قدیمی و برجسته ایران هستند که نقش مهمی در تاریخ، فرهنگ و جامعه این کشور ایفا کردهاند. کردها به دلیل زبان، هنر، آداب و رسوم، و تاریخ پرافتخار خود از جایگاه ویژهای در میان اقوام ایرانی برخوردارند.

پراکندگی جغرافیایی
کردهای ایران عمدتاً در نواحی غربی کشور سکونت دارند که به این منطقه «کردستان» گفته میشود. استانهای زیر مراکز اصلی زندگی مردم کرد هستند: کردستان کرمانشاه ایلام آذربایجان غربی (بخشهای غربی آن) همدان (برخی نواحی) علاوه بر این، جمعیت قابلتوجهی از کردها در مناطق شهری دیگر مانند تهران، اصفهان، و مشهد سکونت دارند.
زبان
زبان کردی به شاخه شمالغربی زبانهای ایرانی تعلق دارد و خود به چند گویش اصلی تقسیم میشود:
کرمانجی: بیشتر در شمال غرب ایران و بخشهایی از آذربایجان غربی.
سورانی: در مناطق مرکزی و شرقی کردستان، از جمله سنندج، مهاباد و کرمانشاه.
لکی: در کرمانشاه، ایلام و بخشهایی از لرستان.
زازاکی (دیملی): در برخی نواحی غربی، اگرچه بیشتر در خارج از ایران رایج است. این گویشها با وجود تفاوتهایی در تلفظ و واژگان، ریشه مشترک دارند و نشاندهنده قدمت زبان کردی هستند. فرهنگ و آداب و رسوم کردها فرهنگی غنی و متنوع دارند که در جنبههای مختلف زندگی آنها منعکس میشود:
موسیقی کردی: موسیقی کردی، با استفاده از سازهایی مثل دف، تنبور و شمشال، جنبهای مهم از فرهنگ این قوم است. آوازهای کردی، بهویژه در سبکهای «حماسی» و «عاشقانه»، از عمق تاریخی و عاطفی بالایی برخوردارند. رقصهای محلی (ههلپهرکی): رقص کردی، که به صورت گروهی انجام میشود، یکی از نمادهای مهم اتحاد و شادی در فرهنگ کردها است.
صنایعدستی: قالیبافی، جاجیمبافی، و تولید لباسهای سنتی از جمله هنرهای دستی کردها هستند.
لباس سنتی: لباس کردی با طرحها و رنگهای متنوع، یکی از زیباترین و اصیلترین لباسهای قومی ایران است.
دین و مذهب
بیشتر کردهای ایران مسلمان هستند و اکثریت آنها شیعه یا سنی هستند:
سنی شافعی: در بیشتر مناطق کردستان.
شیعه اثنیعشری: عمدتاً در کرمانشاه و بخشهایی از ایلام.
ایزدی و یارسان: گروههای کوچکی از کردها نیز پیرو این آیینها هستند که ریشههای عمیق تاریخی دارند.

ساختار اجتماعی
ساختار اجتماعی کردها اغلب قبیلهای و طایفهای بوده و همچنان در بسیاری از مناطق این ساختار حفظ شده است. طایفهها در مدیریت امور محلی و حفظ انسجام اجتماعی نقش مهمی دارند. تاریخ و نقش سیاسی کردها در تاریخ ایران نقش برجستهای داشتهاند. از دوران باستان تا امروز، حضور آنها در صحنههای مختلف سیاسی و نظامی ایران به چشم میخورد:
شاهان و سرداران کرد: نظیر صلاحالدین ایوبی که هرچند بیشتر در مناطق خارج از ایران فعالیت داشت، به عنوان یک نماد کردها شناخته میشود.
قیامها و مقاومتها: در طول تاریخ، کردها برای حفظ هویت فرهنگی و سیاسی خود مبارزات زیادی داشتهاند.
نقش در دفاع مقدس: کردها در جنگ ایران و عراق حضور فعالی داشتند و از سرزمین خود دفاع کردند. تعامل با اقوام دیگر کردها همواره با اقوام دیگر ایران، از جمله فارسها، ترکها، و لرها، روابط نزدیکی داشتهاند. این تعاملات در زمینههای تجاری، فرهنگی و سیاسی، باعث تقویت هویت ملی ایران شده است. چالشها و فرصتها مانند بسیاری از اقوام دیگر، کردها با چالشهایی نظیر توسعه اقتصادی، حفظ زبان و فرهنگ، و مسائل زیربنایی روبرو هستند. با این حال، این قوم با پشتوانه فرهنگ غنی و تاریخ پرافتخار خود، ظرفیتهای زیادی برای مشارکت در توسعه ایران دارند.
بلوچ ها و فرهنگشان در ایران
مردم بلوچ یکی از اقوام کهن ایران هستند که با فرهنگ، زبان و آدابورسوم خاص خود جایگاه مهمی در تنوع قومی و فرهنگی کشور دارند. بلوچها عمدتاً در جنوب شرقی ایران سکونت دارند و با پیشینهای غنی، به عنوان مردمی مقاوم و مهماننواز شناخته میشوند.

پراکندگی جغرافیایی
پراکندگی جغرافیایی بلوچها بیشتر در استان سیستان و بلوچستان زندگی میکنند، اما جمعیتهایی از آنها در استانهای دیگر نیز حضور دارند:
سیستان و بلوچستان: بخش اصلی بلوچها در این استان سکونت دارند، بهویژه در مناطق جنوبی و مرکزی.
کرمان: مناطق جنوبی این استان نیز محل زندگی برخی بلوچهاست.
هرمزگان: در نواحی شرقی و جنوبی هرمزگان، بلوچها حضور دارند.
خراسان جنوبی: در برخی مناطق شرقی این استان. همچنین بلوچها در کشورهای همسایه مانند پاکستان و افغانستان نیز زندگی میکنند و روابط فرهنگی و قومی نزدیکی با بلوچهای ایران دارند.
زبان
زبان مردم بلوچ، بلوچی است که به شاخه جنوبشرقی زبانهای ایرانی تعلق دارد. زبان بلوچی خود به دو گویش اصلی تقسیم میشود:
بلوچی شمالی (سرحدی) و بلوچی جنوبی (مکرانی): زبان بلوچی با وجود تأثیراتی از فارسی و زبانهای دیگر منطقه، همچنان اصالت خود را حفظ کرده و یکی از ابزارهای مهم هویت قومی بلوچها بهشمار میرود.
فرهنگ و آدابورسوم فرهنگ بلوچها با تاریخ و محیط طبیعی آنها پیوند عمیقی دارد و ویژگیهای منحصربهفردی دارد:
موسیقی بلوچ: موسیقی بلوچی یکی از مهمترین عناصر فرهنگی این قوم است که با سازهایی مانند سرود (نوعی نی) و دهل اجرا میشود.
رقص سنتی: رقصهایی مانند لیوا و دوچاپی در مراسمهای شادی بلوچها اجرا میشود.
لباس سنتی: لباسهای بلوچی با طراحی ساده و کاربردی، منعکسکننده شرایط اقلیمی منطقه است. مردان معمولاً پیراهن بلند و شلوار گشاد میپوشند و زنان لباسهای گلدوزیشده و زیورآلات خاص به تن دارند.
صنایعدستی: گلیمبافی، سوزندوزی، و ساخت زیورآلات سنتی از هنرهای دستی بلوچها هستند که شهرت جهانی دارند.
دین و مذهب
دین و مذهب اکثریت بلوچهای ایران مسلمان سنی مذهب هستند و عمدتاً پیرو مکتب حنفی میباشند. این مذهب در زندگی روزمره و آداب اجتماعی آنها تأثیر زیادی دارد. در کنار آن، برخی بلوچها شیعه نیز هستند.

ساختار اجتماعی
ساختار اجتماعی بلوچها ساختاری قبیلهای دارند که در آن طایفه و قبیله نقش مهمی در هویت فردی و اجتماعی ایفا میکند. هر طایفه توسط یک ریشسفید یا سردار هدایت میشود و نظامهای قبیلهای در حلوفصل مسائل و اختلافات مؤثر هستند. تاریخ و نقش در ایران بلوچها از دیرباز در تاریخ ایران حضور داشتهاند و به مقاومت و استقلالطلبی مشهورند.
دوران باستان: بلوچها به عنوان یکی از اقوام ایرانی در حاشیه تمدنهای مهم مانند هخامنشیان حضور داشتند.
دوران اسلامی: بلوچها با پذیرش اسلام در قرون اولیه هجری، جایگاه خود را در جهان اسلام پیدا کردند.
نقش معاصر: در دوران مدرن، بلوچها در دفاع از تمامیت ارضی ایران و مشارکت در مسائل ملی نقش مهمی داشتهاند. تعامل با اقوام دیگر بلوچها با اقوام دیگر ایران، از جمله سیستانیها، فارسها و افغانها، تعاملات تاریخی و فرهنگی نزدیکی داشتهاند. با وجود تفاوتهای فرهنگی، این تعاملات منجر به غنای فرهنگی منطقه شده است. چالشها و فرصتها بلوچها با چالشهایی مانند کمبود توسعه اقتصادی، زیرساختهای محدود، و بیکاری مواجهاند. با این حال، منابع طبیعی غنی، نیروی انسانی جوان، و ظرفیتهای فرهنگی و گردشگری منطقه، فرصتهایی برای پیشرفت و توسعه این قوم فراهم میکند.
ویژگیهای برجسته بلوچها مهماننوازی: بلوچها به مهماننوازی و احترام به میهمانان خود معروفند.
شهامت و شجاعت: در تاریخ و ادبیات بلوچی، داستانهای زیادی درباره شهامت و استقامت این مردم وجود دارد.
پیوند با طبیعت: زندگی بلوچها بهویژه در مناطق روستایی و عشایری، عمیقاً با طبیعت پیوند دارد.
جواب درک مطلب صفحه ۵۴ فارسی ششم
۱- گویشهای کردی را نام ببرید؟(۳ مورد)
پاسخ:
کرانجی – لکی – زازاکی(دیلمی)
۲- شهرهای بزرگ اقامت ترکها را نام ببرید.(۴ مورد)
پاسخ:
اردبیل – زنجان – قزوین – البرز
۳- صنایع دستی مهم لرها را نام ببرید.
پاسخ:
گلیمبافی، جاجیمبافی و سیاهچادر
۴- جای خالی را تکمیل کنید.
در تاریخ و ادبیات بلوچی، داستانهای زیادی درباره …….. و …….. این مردم وجود دارد.
پاسخ: شهامت و استقامت
جواب زبان محلی صفحه ۵۵ فارسی ششم
معادل واژههای زیر را در زبان محلّی خود بنویسید.
پدر:
پی یَر (تربت حیدریه)
پی یِر (مازندرانی)
پئر (گیلکی)
دَدَ (تالشی)
باوگ (کردی)
بوه/بَو (لری بختیاری)
پیـَر (یزدى)
مادر:
مَر (تربت حیدریه)
مار (مازندرانی)
نَنَ (تالشی)
نی (گیلکی)
دالگ (کردی)
دا (لری بختیاری)
مَما (یزدى)
خواهر:
خوار (تربت حیدریه)
خاخِر (مازندرانی)
خاخور (گیلکی)
خالا (تالشی)
تاتی (کردی)
دده (لری بختیاری)
خواار – آواجی (یزدى)
برادر:
بِرار (تربت حیدریه)
بِرار (مازندرانی)
برر (گیلکی)
برا (تالشی)
برا (کردی)
گه گه/گِئو (لری بختیاری)
بـِرادَر (یزدى)
پسر:
پسر (تربت حیدریه)
پسر (مازندرانی)
وچه (گیلکی)
زوئهَ (تالشی)
کور (کردی)
کُر (لری بختیاری)
پُسَر (یزدى)
دختر:
دختر (تربت حیدریه)
دِتِر (مازندرانی)
كيجا (گیلکی)
کلَ (تالشی)
دویه ت (کردی)
دُر / دُحدَر (لری بختیاری)
دخت (یزدى)
علاوه بر واژههای بالا، دو واژهی خویشاوندی دیگر به زبان محلّی خود بنویسید.
پاسخ: برادر زاده:
بِرار زاده (تربت حیدریه)
بِرار زا (مازندرانی)
بروَرَزا (تالشی)
فرزند:
بِچّه (تربت حیدریه)
وَچه (مازندرانی)
خر دَن (تالشی)
معنی شعر همه از خاک پاک ایرانیم فارسی ششم
ما که اطفالِ این دبستانیم / همه از خاکِ پاکِ ایرانیم
معنی: ما که کودکان این دبستانیم، همه فرزندان خاک پاک ایران هستیم.
معنی کلمات:
اطفال: کودکان، (جمع طفل)
نکته دستوری:
نهاد: مصرع اول: ما
مصرع دوم: همه
ترکیب وصفی: خاکِ پاک
همه با هم برادرِ وطنیم / مهربان، همچو جسم با جانیم
معنی: همه ما وطن را مثل برادر خود میدانیم و مانند مهربانی جسم با جان و روح، با وطن مهربان هستیم.
نکته دستوری:
ترکیب اضافی: برادرِ وطنیم
آرایه ادبی:
تشبیه: مانند برادر
همچو: (مانند) جسم
اشرف و اَنجَبِ تمامِ مِلَل / یادگارِ قدیمِ دورانیم
معنی: ما شریفترین و نجیبترین تمام ملتها هستیم و از دوران کهن و قدیمی به یادگار ماندهایم.
معنی کلمات:
اشرف: شریفتر، گرامیتر
انجب: نجیبتر، پاکتر
ملل: قومها، ملتها
نکته دستوری:
ترکیب وصفی: قدیم دوران (صفت و موصوف جا به جا شده)
وطنِ ما به جای مادر ماست / مادرِ خویش را نگهبانیم
معنی: وطن ما همانند مادرمان است و ما از مادر خود حفاظت و نگهبانی میکنیم.
نکته دستوری:
ترکیب اضافی: وطن ما – مادرخویش
آرایه ادبی:
وطن به مادر تشبیه شده است .
شُکر داریم کَز طفولیت / درسِ حُبّ الوطن، همی خوانیم
معنی: خدا را شکر میکنیم که از زمان کودکی درس وطن دوستی را پیوسته میخوانیم.
معنی کلمات:
کز: مخفف که از
طفولیت: کودکی
حب الوطن: وطن دوستی
چون که حُبّ وطن زِ ایمان است / ما یقیناً ز اهلِ ایمانی
معنی: از آن جایی که دوست داشتن وطن از ایمان است. پس ما به یقین اهل ایمان هستیم.
معنی کلمات:
حبّ: دوست داشتن
یقیناً: قطعاً، مسلماً
نکته دستوری:
ترکیب: اهل ایمان قید: یقینا
آرایه ادبی:
تلمیح: به سخن پیامبر( حب الوطن من الایمان )
گر رسد دشمنی برای وطن / جان و دل، رایگان بیفشانیم
معنی: اگر دشمنی به وطن حمله کند، جان و دلمان را بدون هیچ توقعی در راه وطنمان فدا میکنیم.
معنی کلمات:
رایگان: مفت، مجانی
بیفشانیم: نثار کنیم، فدا کنیم
نکته دستوری:
مفعول: دل وجان
آرایه ادبی:
کنایه: جان و دل رایگان افشاندن کنایه از جان را فدا کردن
معنی کلمات درس هفتم فارسی ششم
اطفال: جمع طفل، کودکان
دبستان: مکتب، محل آموزش کودکان
اشرف: شریفتر، گرامیتر
انجب: نجیب تر، پاک تر
ملل: جمع ملت، قومها، ملتها
شکر: سپاسگذاری
طفولیت: کودکی
حبّ الوطن: دوست داشتن وطن، وطن دوستی
حبّ: دوست داشتن
یقیناً: قطعا، مسلما، مطمئنا
وطن: میهن، سرزمین، کشور
رایگان: مفت، مجانی، بدون هیچ هزینهای
بیفشانیم: نثار کنیم، فدا کنیم
نگهبانیم: از آن دفاع میکنیم
همی خوانیم: میخوانیم
ز: مخفف از
کلمات مخالف درس هفتم فارسی ششم
پاک ≠ آلوده
مهربان ≠ نامهربان
قدیم ≠ جدید
رایگان ≠ پولی
کلمات هم خانواده درس هفتم فارسی ششم
طفولیت: اطفال
یقیناً: یقین
جسم: اجسام
یادگار: یادگاری
اشرف: شرافت
سخن پایانی
اگر سوالی درباره جواب درس هفتم فارسی پایه ششم دبستان با موضوع درس««فرهنگ بومی»» دارید آن را از قسمت نظرات بپرسید. تیم معلمان ما در اولین فرصت شما را راهنمایی میکنند.
✅ جواب درس ششم فارسی ششم
✅ جواب درس هشتم فارسی ششم
📝 نمونه سوالات پایه ششم ابتدایی
توجه: دانشآموزان عزیز شما میتوانید برای دسترسی آسانتر به مطالب درسی عبارت «سوییتی بلاگ» را درانتهای مطلب مورد نظر خود سرچ(جست و جو) کنید.
نظرات کاربران