جواب درس هشتم فارسی پنجم ابتدایی
در این نوشته جدیدترین گام به گام درس هشتم فارسی پنجم دبستان با موضوع درس «دفاع از میهن»، قرار گرفته است که شامل جواب درست و نادرست، درک مطلب، معنی کلمات، کلمات متضاد، کلمات املایی به همراه بخوان بیندیش رئیس علی میباشد. در ادامه با ما از بخش پاسخ سوالات فارسی پنجم ابتدایی همراه باشید.
جواب درست و نادرست صفحه ۶۲ فارسی پنجم
۱- آریو برزن، در اولین حمله اسکندر، او و سپاهیانش را وادار به عقب نشینی کرد.
پاسخ: درست ✅
۲- هنگام غروب، آریوبرزن، سپاه خود را تا بلندترین نقطهی کوه پیش راند.
پاسخ: درست ✅
۳- اسکندر در حمله به ایران، به هر شهری که میرسید، آن را با خاک یکسان میکرد.
پاسخ: درست ✅
جواب درک مطلب صفحه ۶۳ فارسی پنجم
۱- چرا آریو برزن میخواست گذرگاه را بر اسکندر ببندد؟
پاسخ: چون تنها راه اسکندر برای ورود به سرزمین پارس از آن تنگه بود.
۲- وقتی سپاهیان اسکندر وارد گذرگاه شدند، آریو برزن چه فرمانی به سربازانش داد؟
پاسخ: فرمان داد تا سربازانش سنگهای بزرگی را از بالای کوه به پایین بغلتانند.
۳- یک ویژگی شخصیتی آریو برزن را بیان کنید. عبارتی از متن بیان کنید که این ویژگی را نشان میدهد.
پاسخ:
دلاور و میهن دوست: از این رو، آریو برزن، سردار دلاور و میهن دوست ایرانی، چاره را در آن دید که در این گذرگاه راه را بر او ببندد.
۴-به نظر شما چرا کوچهها و خیابانها، با نام بزرگان و شهیدان نام گذاری میشود؟
پاسخ: زیرا هر یک از این نامها بیانگر پایداری، شجاعت و فداکاری فرزندان این مرز و بوم هستند.
۵-در متن درس نام پنج سردار شجاع آمده؛ دربارهی زندگی آنها چه میدانید؟
پاسخ: سردارانی چون حسن باقری، احمد متوسلیان، قاسم سلیمانی و احمد کاظمی که در طول هشت سال جنگ تحمیلی دولت عراق بر ایران، دلاورانه در برابر دشمنان، پایداری ورزیدند و اسلام و ایران دفاع کردند و نام نیکویی از خود بر جای گذاشتند.
جواب واژه آموزی صفحه ۶۳ فارسی پنجم
میهن دوست: به کسی میگویند که میهن خود را دوست میدارد.
انسان دوست: به کسی میگویند که انسانها را دوست میدارد.
هنر دوست: به کسی میگویند که هنر را دوست میدارد.
حالا تو بگو:
ایران دوست: به کسی میگویند که ایران را دوست دارد.
خدا دوست: به کسی میگویند که خدا را دوست دارد.
جواب درک و دریافت صفحه ۶۷ فارسی پنجم
۱- زادگاه رئیس علی کجاست؟
پاسخ: دلوار در نزدیکی بوشهر
۲- چرا انگلیسیها فکر میکردند فقط رئیس علی میتواند خواب آرام آنها را آشفته کند؟
پاسخ:
انگلیسیها در مورد شجاعت رئیس علی شنیده بودند و خوب میدانستند که میتواند خواب آرام آنها را در شبهای بوشهر آشفته کند.
۳- دورهی نوجوانی و جوانی رئیس علی چگونه گذشت؟
پاسخ:
علی کودکیاش را در روستا با تماشای موجهای خروشان خلیج فارس و دیدن کشتیهای تجاری، لنجها و قایقهای ماهیگیری گذراند و سختیهای آن سالها را در کنار پدر تجربه کرد. در جوانی کنار مردان دلوار و هم سن و سالهای خود اسب سواری، شنا و تیر اندازی را آموخت و طولی نکشید که به خاطر شجاعتش، مردم او را «رئیس علی» نامیدند. سفرهای دائمی و دیدن سختیهای دریا و تنگدستی مردمان جنوب و مقاومت و پایداری آنها از رئیس علی، جوانی دلیر، بی باک، مردم دار و دوست داشتنی ساخته بود.
۴- آیا رئیسعلی به ادبیات علاقهمند بود؟ چرا؟
پاسخ:
بله، رئیس علی در مکتب خانه قرآن آموخت تا کتاب خدا چراغ راهش باشد، همچنین خواندن حافظ، شاهنامه و منثوی کلامش را برای دیگران شنیدنی تر و تاثیرگذارتر کرده بود.
۵- فرماندهی انگلیسی در نامهی خود، چگونه رئیس علی را با فرماندهان انگلیسی مقایسه میکند؟
پاسخ:
الان من با دو نظامی خود اسیر دلواریها هستیم ولی فرمانده جوان و بی باک آنها اجازه داده است که آخرین حرفهایم را در کمال آزادی و آرامش بنویسم و خودش در فاصلهی دورتر از ما گرم گفت و گو با دوستانش است.
ژنرال، آیا این جوانمردی در درون من و تو هم دیده میشود؟ من هنوز نمیدانم در چه راهی کشته میشوم.
۶- آیا افراد دیگری را میشناسید که همچون رئیس علی خواب دشمنان ایران را آشفته کردهاند؟ در مورد زندگی آنها تحقیق کنید.
پاسخ: بله، مثلا میرزا کوچکخان در شمال، ستارخان و باقرخان در شمال غربی و شهید محسن فخری زاده.

میرزا کوچکخان جنگلی، یکی از شخصیتهای برجسته تاریخ معاصر ایران، در سال ۱۲۶۶ هجری شمسی (۱۸۸۷ میلادی) در روستای «چمخاله» در استان گیلان به دنیا آمد. او با نام اصلی «میرزا یوسف خان»، به عنوان رهبر جنبش جنگل شناخته میشود که در دوران مشروطه و در اعتراض به حاکمیت استبدادی و نفوذ بیگانگان در کشور، نقش مهمی ایفا کرد.
تحصیلات و آغاز فعالیتها
میرزا کوچکخان ابتدا در مکتب خانههای روستا تحصیل کرد و در جوانی به تهران آمد. او با توجه به شرایط اجتماعی و سیاسی ایران در آن دوران، تحت تاثیر آرمانهای مشروطهخواهی قرار گرفت و با افرادی چون سید حسن مدرس و سایر روشنفکران آن زمان ارتباط داشت.
جنبش جنگل و قیام علیه استبداد
در سالهای آغازین دهه ۱۳۰۰ هجری شمسی (۱۹۲۰ میلادی)، پس از شکست جنبش مشروطه و ایجاد حکومتهای استبدادی، شرایط برای مردم گیلان دشوار شد. در این زمان، میرزا کوچکخان به همراه جمعی از افراد همفکر خود به تشکیل گروههای مقاومتی پرداخت و در سال ۱۹۱۷ میلادی جنبش جنگل را راهاندازی کرد. این جنبش در ابتدا به صورت خودجوش علیه فساد و ظلم حاکمیت مرکزی شروع به فعالیت کرد، ولی در مدت زمان کوتاهی ابعاد سیاسی و نظامی پیدا کرد و تبدیل به یک نیروی قدرتمند در شمال ایران شد.
هدف میرزا کوچکخان و همراهانش ایجاد یک حکومت مستقل در گیلان بود که بتواند از استقلال کشور در برابر بیگانگان و حاکمیت استبدادی دفاع کند. در این مسیر، میرزا و نیروهایش چندین بار با نیروهای دولتی و نظامیان روس و انگلیسی که در منطقه حضور داشتند، درگیر شدند.
سقوط جنبش جنگل
با وجود موفقیتهای اولیه جنبش جنگل و حمایتهای مردمی در گیلان، پس از مدتی میرزا کوچکخان با مشکلات زیادی روبهرو شد. یکی از بزرگترین مشکلات، نبود منابع مالی و تسلیحات بود. همچنین، درگیریهای داخلی و اختلاف نظر با دیگر گروههای سیاسی باعث تضعیف جنبش شد.
در نهایت، پس از سالها مبارزه، میرزا کوچکخان در سال ۱۹۲۱ میلادی در اثر فشارهای زیاد از جانب ارتش دولتی و بیحمایتیهای داخلی، تسلیم شد. او در تاریخ ۲۷ آذر ۱۳۰۰ هجری شمسی (۱۸۲۲ میلادی) در تلهای که توسط نیروهای دولتی در جنگلهای شمال ایران قرار داده شده بود، کشته شد.
میراث و تأثیرات
میرزا کوچکخان جنگلی به عنوان یک قهرمان ملی در تاریخ ایران شناخته میشود. او نه تنها به عنوان یک مبارز و سیاستمدار شناخته میشود، بلکه به عنوان نماد مقاومت در برابر استبداد و سلطه بیگانگان نیز در خاطرهها باقی مانده است. جنبش جنگل و آرمانهای میرزا کوچکخان تأثیر زیادی در تحولات بعدی ایران داشت و در جریانهای سیاسی و اجتماعی ایران تأثیرگذار بود.

زندگینامه ستارخان
ستارخان، یکی از قهرمانان ملی ایران و از رهبران برجسته جنبش مشروطه، در سال ۱۲۴۵ هجری شمسی (۱۸۶۶ میلادی) در محله امیرخیز تبریز به دنیا آمد. نام اصلی او ستار قرهداغی بود و به دلیل رشادتها و خدماتش به جنبش مشروطه، به لقب سردار ملی شناخته شد.
دوران جوانی
ستارخان در خانوادهای از ایل قرهداغ در تبریز متولد شد. دوران کودکی و جوانی او در سختی گذشت و از همان ابتدا روحیهای مبارز و عدالتخواه در او شکل گرفت. وی ابتدا در مبارزات محلی شرکت کرد و به دلیل شجاعت و مهارتهای رزمیاش به سرعت در میان مردم به شهرت رسید.
نقش در جنبش مشروطه
با آغاز جنبش مشروطهخواهی در ایران (۱۲۸۵ شمسی)، ستارخان به یکی از مهمترین شخصیتهای این جنبش تبدیل شد. او رهبری مبارزات مردم تبریز علیه نیروهای استبدادی محمدعلیشاه قاجار را بر عهده داشت و با مقاومتهای پیدرپی خود، نقشی کلیدی در حفظ و پیروزی مشروطه ایفا کرد.
در یکی از مهمترین رویدادهای جنبش مشروطه، ستارخان همراه با مردم تبریز، شهر را به مدت ۱۱ ماه در برابر نیروهای دولتی که قصد سرکوب مشروطهخواهان را داشتند، حفظ کرد. این مقاومت تاریخی نه تنها توجه ملی، بلکه حمایت بینالمللی را نیز جلب کرد.
آخرین سالها و وفات
پس از پیروزی مشروطهخواهان، ستارخان به تهران دعوت شد و با استقبال گستردهای روبهرو شد. اما در ادامه، به دلیل اختلافات داخلی میان رهبران مشروطه و فشارهای سیاسی، او به تدریج منزوی شد. در جریان یک درگیری در باغ اتابک در تهران، ستارخان زخمی شد و پس از آن زندگی کوتاه و سختی داشت. او سرانجام در سال ۱۲۹۳ شمسی (۱۹۱۴ میلادی) درگذشت و در شهر ری به خاک سپرده شد.
میراث
ستارخان به عنوان نماد مقاومت و ایستادگی در برابر استبداد، جایگاهی ویژه در تاریخ ایران دارد. شجاعت و عشق او به مردم و آزادی، الهامبخش بسیاری از نسلهای بعدی بوده است.

زندگینامه باقرخان
باقرخان، یکی از شخصیتهای برجسته و قهرمانان ملی جنبش مشروطه ایران، در سال ۱۲۴۰ هجری شمسی (۱۸۶۱ میلادی) در تبریز متولد شد. وی به دلیل نقش مؤثر خود در مقاومت مردم تبریز علیه استبداد محمدعلیشاه قاجار، به لقب سالار ملی شهرت یافت.
دوران جوانی
باقرخان در محله خیابان تبریز به دنیا آمد. او از کودکی به سختی و در میان مردم عادی جامعه رشد کرد. این پیشینه باعث شد که به طبقات محروم و آرمانهای عدالتخواهانه نزدیک باشد.
نقش در جنبش مشروطه
با آغاز جنبش مشروطه و قیام مردم تبریز، باقرخان به همراه ستارخان به عنوان دو رهبر اصلی این حرکت در تبریز ظاهر شدند. او در کنار ستارخان نقش مؤثری در سازماندهی نیروهای مردمی و مقاومت در برابر قوای دولتی داشت.
یکی از مهمترین اقدامات باقرخان، مشارکت در دفاع ۱۱ ماهه تبریز بود که در آن مشروطهخواهان با وجود کمبود منابع، شهر را از دست نیروهای استبدادی محمدعلیشاه حفظ کردند. شجاعت و تواناییهای نظامی باقرخان در این دوره باعث شد که او به نماد مقاومت تبدیل شود.
تبعید و وفات
پس از پیروزی اولیه مشروطهخواهان، باقرخان نیز مانند ستارخان به تهران دعوت شد، اما در ادامه به دلیل اختلافات سیاسی، تحت فشار قرار گرفت. او به تدریج از صحنه سیاسی کنار گذاشته شد و سرانجام در جریان تبعیدی که به همراه جمعی از مشروطهخواهان دیگر به بغداد داشت، در سال ۱۲۹۵ شمسی (۱۹۱۶ میلادی) بهطرز مشکوکی کشته شد.
میراث
باقرخان به عنوان یکی از نمادهای اصلی مقاومت و ایستادگی در برابر استبداد در تاریخ ایران شناخته میشود. او در کنار ستارخان، نقش مهمی در پیشبرد آرمانهای مشروطه و ایجاد تغییرات اساسی در ساختار حکومتی ایران داشت.

زندگینامه شهید محسن فخریزاده
دکتر محسن فخریزاده، یکی از دانشمندان برجسته ایران در حوزه علوم هستهای و دفاعی، در سال ۱۳۳۶ هجری شمسی (۱۹۵۷ میلادی) در شهر قم متولد شد. او به عنوان یکی از افراد کلیدی در پیشرفت برنامه هستهای ایران شناخته میشود و در طول عمر خود خدمات علمی و پژوهشی بسیاری به کشور ارائه کرد.
تحصیلات و فعالیتهای علمی
دکتر فخریزاده تحصیلات خود را در رشتههای فیزیک هستهای و مهندسی در دانشگاههای برتر ایران به اتمام رساند. او با تلاش بیوقفه خود به یکی از شخصیتهای برجسته علمی ایران تبدیل شد. نام او در میان دانشمندان برجستهای که به توسعه فناوریهای پیشرفته در ایران کمک کردهاند، ثبت شده است.
وی سالها به عنوان رئیس سازمان پژوهشهای نوین دفاعی (سپند) فعالیت کرد و نقش کلیدی در پیشرفت برنامههای تحقیقاتی در حوزههای مختلف داشت. از دکتر فخریزاده به عنوان مغز متفکر بسیاری از پروژههای مهم علمی و دفاعی یاد میشود.
ترور و شهادت
در تاریخ ۷ آذر ۱۳۹۹ هجری شمسی (۲۷ نوامبر ۲۰۲۰)، دکتر محسن فخریزاده در یک عملیات تروریستی در نزدیکی تهران به شهادت رسید. این حمله که با برنامهریزی دقیق انجام شد، واکنشهای گستردهای در داخل و خارج از ایران به همراه داشت. مقامات ایرانی این اقدام را به نیروهای خارجی و بهویژه اسرائیل نسبت دادند.
شهادت دکتر فخریزاده ضربهای سنگین به جامعه علمی و مردم ایران بود، اما او به عنوان نماد مقاومت و ایستادگی در برابر فشارها و تهدیدها به یاد خواهد ماند.
میراث
دکتر فخریزاده به عنوان یک دانشمند متعهد و وطندوست، جایگاه ویژهای در تاریخ ایران دارد. وی با تلاشهای خود در حوزه علم و فناوری، نقش بسزایی در پیشرفت کشور ایفا کرد و یاد و خاطرهاش همواره زنده خواهد ماند.
معنی شعرهای درس هشتم فارسی پنجم
چو ایران نباشد تن من مباد / بدین بوم و بر زنده یک تن مباد
معنی: اگر قرار باشد که سرزمین ایران نابود شود، آرزو میکنم که من هم زنده نباشم و در این سرزمین حتی یک نفر هم زنده نباشد.
وقتی که اسکندر / آهنگ ایران کرد
معنی: وقتی اسکندر تصمیم گرفت به ایران حمله کند
هر جا که شهری دید / با خاک، یکسان کرد
معنی: در سر راهش هر شهر و آبادی که دید، به طور کامل ویران کرد
معنی کلمات درس هشتم فارسی پنجم
بنیان نهاده بود: تاسیس کرده بود
مرکز فرمانروایی: پایتخت
پهناور: وسیع
تاخت و تازی سهمگین: حملهای بزرگ و ترسناک
باختر: غرب
شهرت طلب: طالب مشهور شدن
سرزمین مقدونیه: منطقهای در یونان
لگد کوب سم اسبان: در سرزمین ما تاخت تاز کنند و هر کاری دلشان خواست انجام دهند.
پایداری: مقاومت
آفتاب، تازه تاریکی شب را کنار زده بود: خورشید تازه طلوع کرده بود
بانگ: فریاد زد
اینک تنم، جانم: جان من آمادهی فدا شدن برای ایران است.
قوت هر چه تمام تر: با حداکثر نیرو
آفتاب، هنوز فروغ زرین: خورشید طلوع نکرده بود
چیرگی: پیروزی و برتری
بی باکانه: بدون ترس
بوم و بر: سرزمین
بنیان نهاد: تاسیس کرد
تاخت و تاز: حمله
پارس: فارس
برافراشته: بالا برده
نومیدی: ناامیدی
گذرآگاه: راه گذر، محل عبور
گرایید: رو آورد
گلگون: سرخ رنگ
یورش: حمله
سایه افکندن: توجه کردن، کسی را در پناه خود آوردن
آهنگ ایران کرد: قصد حمله به ایران کرد
چابک: چالاک، تیزپا و سریع
مباد: نباشد
محاصره: دور چیزی را گرفتن
خفّت: تحقیر، کوچکی، خواری
سلاح: اسلحه، وسایل جنگ
یال: موی گردن شیر و اسب
بدین: به این
سلسله: پادشاهی
هخامنشی: یکی از سلسلههای ایرانی
تاسیس کرد: بنا کرد
به شمار میرفت: به حساب آمد
خیره کننده: جالب
جلال: عظمت
انبوه: بسیار
به نومیدی گرایید: دلسرد شد
گویی: انگار
ناگوار: ناپسند
غرق اندوه شد: بسیار غمگین شد
سپاه عظیم: لشکر بزرگ
مانع: بازدارنده
خُرد: کوچک
برآمدگی: برجستگی
اوضاع: شرایط و وضعیت
خانمان: خانه و کاشانه
گلگون: سرخ شده به رنگ خون
پیکار: جنگ
ایستادگی: مقاومت
کلمات مخالف درس هشتم فارسی پنجم
نیرومند ≠ ضعیف
باختر ≠ خاور
انبوه ≠ کم
امید ≠ ناامیدی
اسیر ≠ آزاد
دشمن ≠ دوست
دلیر ≠ ترسو
زودتر ≠ دیرتر
شجاع ≠ ترسو
جنگ ≠ صلح
خفت ≠ عزت
آخرین ≠ اولین
می رساند ≠ نمی رساند
کلمات هم خانواده درس هشتم فارسی پنجم
هجوم: مهاجم، تهاجم
شدت: شدید
مانع: موانع
اوضاع: وضع
گذرگاه: رهگذر
شکوه: شکوهمند
عظیم: عظمت، اعظم
حیرت: حیرت آور، حیرت زده
کلمات سخت و املایی درس هشتم فارسی پنجم
سلسله – عظمت – شهرت طلب – مقدونیه – جنگجو – گذرگاهی – آریو برزن – اوضاع – نواحی باقی – محاصره – چیرگی – خواری و خفّت – درغلتانند – با قوّت – حیرت آور – مانعی – سپاه عظیم – برگزیدند – سهمگین – نومیدی گرایید – بیگانگان – گذرگاه – میغلتیدند
معنی کلمات بخوان و بیندیش رئیس علی فارسی پنجم
شرجی: مرطوب
هوا دم کرده: هوا به شدت گرم و نفس گیر بود (هوای رطوبتی)
نخل: درخت خرما
اندرونی: محل ورود به اتاقها و .. .
کدخدا: بزرگ روستا
قابله: پزشک زنان در آن زمان (افرادی که بچههای مادران را به دنیا میآوردند)
سر سجاده: سر نماز
سکوی: تختگاه
برخاست: بلند شد
قنداق: پارچهای که نوزاد تازه به دنیا آمده را در آن میبستند تا از نوزاد محافظت کند.
دلوار: شهری بندری در استان بوشهر
مکتب خانه: مدرسهی قدیم
پنج فرسخی: هر فرسخ حدود ۶ کیلومتر است
امیریه: محل اداره شهر
گمرک: محل ورود و خروج کالا
تنگدستی: تهی دست، بیچارگی
دائمی: همیشگی
بیرق: پرچم
تنفگچی: تنفگدار
آزاد کردند: به تصرف خود در آوردند
انگلیسی ها برق از سرشان پرید: خیلی تعجب کردند
پیاده نظام: نظامیان پیاده
مجاهدان: جهاد کننده، جنگیدن در راه حق
اشغال: تصرف
ماتش برد: حیرت زده شد
چارهای: راه حلی
دستپاچه: هل شدن
ژنرال: سردار، سرلشکر
فرمانده ناو: کشتی جنگی
نمیگذرند: در اینجا به معنی با آنها مبارزه میکنند.
لندن: پایتخت انگلستان
غافلگیر: شبیخون زدن
اسارت: اسیر شدن
پرفروغ: پر نور
بیحرمتی: اهانت، بیاحترامی
سرافزاری: سربلندی
تابناک: درخشان، درخشنده
کینه: تنفر، دشمنی
حرص: طمع، زیاده طلبی
استعمار: سود جویی، سلطه جویی
کلمات مخالف بخوان و بیندیش رئیس علی فارسی پنجم
داخل ≠ خارج
مشغول ≠ بیکار
مغرب ≠ مشرق
سلام ≠ خداحافظ
آرام ≠ ناآرام، پرسروصدا، شلوغ، بیقرار
بالا ≠ پایین
شجاعت ≠ جبن، بزدلی
خواندن ≠ نخواندن
اشغال ≠ آزاد
غافل ≠ عاقل
کلمات هم خانواده بخوان و بیندیش فارسی پنجم
رئیس: رئیسه، روسا
داخل: دخل، دخول
مشغول: شغل ، شاغل ، مشغول ، اشتغال ، مشاغل
مغرب: غرب
سلام: سالم، سلیم، اسلام
آرام: آرامش
روستا: روستایی
بالا: بالایی
موج: امواج
دیدن: دیدنی
آموخت: آموختن
خواندن: خواندنی
مثل: امثال، مثال
ساحل: سواحل
اشغال: مَشغول، مَشاغِل، اشتغال، مشغله
نگهبانی: نگهبان
شجاعت: شجاع
میجست: جستن، جست و جو
فرار: فراری
غافل: غفلت
آوارگی: آوار
اقامت: قدمت
وقتی: وقت
سخن پایانی
اگر سوالی درباره جواب درس ۸ فارسی پایه پنجم ابتدایی با موضوع درس««دفاع از میهن»» دارید آن را از قسمت نظرات بپرسید. تیم معلمان ما در اولین فرصت شما را راهنمایی میکنند.
✅ جواب درس هفتم فارسی پنجم
✅ جواب درس نهم فارسی پنجم
📝 نمونه سوالات پایه پنجم ابتدایی
توجه: دانشآموزان عزیز شما میتوانید برای دسترسی آسانتر به مطالب درسی عبارت «سوییتی بلاگ» را درانتهای مطلب مورد نظر خود سرچ(جست و جو) کنید.
نظرات کاربران