جواب درس اول مطالعات اجتماعی نهم
در این نوشته جدیدترین گام به گام درس ۱ مطالعات اجتماعی نهم متوسطه اول با موضوع «زمین، مهد زیبای انسانها» قرار گرفته است که شامل صفحات ۴ تا ۸ کتاب درسی میباشد. در ادامه با ما از بخش پاسخ سوالات مطالعات اجتماعی نهم همراه باشید.
جواب فعالیت صفحه ۴ مطالعات اجتماعی نهم
۱- الف) پرس و جو کنید که آیا تاکنون در اکتشافات فضایی، اثری از حیات در نقاط دیگر فضا یافت شده است.
پاسخ:
تا امروز (۳۰ ژوئن ۲۰۲۵)، هیچ مدرک قطعی و مستقیمی از وجود حیات در خارج از کرهی زمین یافت نشده است. با این حال، دانشمندان در مأموریتهای فضایی مختلف، به دنبال نشانههایی از حیات میکروبی یا شرایط مناسب برای زندگی در سیارات و قمرهای دیگر بودهاند.
برخی یافتهها و مأموریتهای مهم در این زمینه:
۱. سیاره مریخ:
مریخ یکی از مهمترین اهداف برای جستوجوی حیات بوده است.
مریخنوردهایی مانند Curiosity و Perseverance شواهدی از وجود آب مایع در گذشته و ترکیبات آلی (مواد پایهای حیات) کشف کردهاند.
اما هنوز حیات فعالی در مریخ مشاهده نشده است.
۲. قمر اروپا (Europa) – متعلق به سیاره مشتری:
سطح آن از یخ پوشیده شده و تصور میشود در زیر سطح آن اقیانوسی از آب مایع وجود داشته باشد.
آژانس فضایی اروپا و ناسا در حال برنامهریزی مأموریتهایی هستند (مانند مأموریت Europa Clipper) تا این قمر را بیشتر بررسی کنند.
۳. قمر انسلادوس (Enceladus) – متعلق به زحل:
ناسا با فضاپیمای کاسینی فوارههایی از آب را مشاهده کرد که از سطح یخی این قمر به بیرون فوران میکنند.
در این فوارهها، مولکولهای آلی و شواهدی از فعالیتهای هیدروترمال یافت شده که ممکن است شرایط مناسبی برای حیات میکروبی فراهم کنند.
۴. سیارات فراخورشیدی (Exoplanets):
با استفاده از تلسکوپهایی مانند کپلر (Kepler) و جیمز وب (James Webb)، هزاران سیاره خارج از منظومه شمسی کشف شدهاند.
برخی از آنها در کمربند حیات ستارهشان قرار دارند؛ یعنی ممکن است در آنها آب مایع وجود داشته باشد.
اما تاکنون حیات در این سیارات نیز کشف نشده است.
نتیجهگیری:
دانشمندان تاکنون نشانههایی از وجود شرایط مناسب برای حیات در برخی نقاط از فضا یافتهاند، اما هیچگونه حیات زنده یا فسیل حیات فرازمینی پیدا نشده است. جستوجو برای یافتن نشانههای زندگی همچنان یکی از اهداف اصلی علوم فضایی در آینده است.
پاسخ دیگر:
امکان وجود حیات روی زمین به علت فاصلهی مناسب از خورشید و وجود هوا هست.
⭐️ حرکات وضعی و انتقالی زمین به گونه ای منظم است که امکان حیات فراهم میشود.
⭐️ اندازهی زمین از سه سیاره دیگر بزرگتر است.
⭐️ زمین فقط یک قمر دارد.
ب) به نظر شما چرا در کاوشهای فضایی به تحقیق درباره سیاره بهرام (مریخ) بسیار توجه میشود؟
پاسخ: چون نمونههایی از حیات در مریخ مانند زمین مشاهده شده
۲- الف) با مراجعه به کتابهای علوم و نجوم یا پایگاههای اینترنتی، چند مورد از شگفتیهای کهکشانها و اجرام آسمانی، منظومه خورشیدی و سیاره زمین را استخراج کنید و در کلاس بخوانید.
پاسخ:
نام راه شیری به دوران باستان برمیگردد ، محور چرخش اورانوس ۹۸ درجه نسبت به بقیه سیارات منظومه شمسی اختلاف دارد بنابراین اورانوس برخلاف دیگر سیارات منظومه شمسی روی محوری تقریبا افقی به دور خورشید میچرخد.
تعداد ستارههای کهکشان راه شیری نامشخص است!
شهرت زحل به خاطر حلقههای زیبا و جذاب آن است. یکی از حلقههای زحل بهحدی کج نبود که از زمین دیده شود. این حلقه در سال ۲۰۰۹ کشف شد. برآورد میشود قطر آن حداقل ۲۰۰ برابر قطر زمین باشد، یعنی یک میلیارد کرهی زمین را میتوان داخل این حلقه جای داد.
پاسخ دیگر:
در ادامه، چند مورد از شگفتیهای کهکشانها، اجرام آسمانی، منظومه خورشیدی و سیاره زمین را که از منابع معتبر علمی و نجومی گردآوری شده، برایتان آماده کردهام. این موارد را میتوانید در کلاس با صدای بلند بخوانید:
🌌 شگفتیهای کهکشانها و اجرام آسمانی
۱. کهکشان آندرومدا در حال نزدیک شدن به ماست!
کهکشان آندرومدا (همسایهی کهکشان راهشیری) با سرعت حدود ۱۱۰ کیلومتر در ثانیه در حال نزدیک شدن به ماست.
پیشبینی میشود حدود ۴ میلیارد سال دیگر با کهکشان ما برخورد کرده و یک کهکشان جدید تشکیل دهند.
۲. سیاهچالهها: بلعندههای نوری
سیاهچالهها چنان گرانش عظیمی دارند که حتی نور هم نمیتواند از آنها فرار کند.
در سال ۲۰۱۹ برای نخستینبار تصویری واقعی از یک سیاهچاله در کهکشان M87 گرفته شد.
۳. ستارگان نوترونی: قویترین میدان مغناطیسی دنیا
ستارگان نوترونی بقایای ستارههایی هستند که منفجر شدهاند.
چگالی آنها بهحدی بالاست که یک قاشق چایخوری از آنها میلیاردها کیلوگرم وزن دارد.
☀️ شگفتیهای منظومه خورشیدی
۴. خورشید: کارخانهی همیشگی انرژی
خورشید در هر ثانیه بیش از ۶۰۰ میلیون تن هیدروژن را به انرژی تبدیل میکند.
این فرآیند باعث میشود که نور و گرمای مورد نیاز زمین تأمین شود.
۵. سیاره زحل و حلقههایش
زحل دارای حلقههای یخی بسیار زیبایی است که از تکههای یخ و سنگ تشکیل شدهاند.
این حلقهها پهنایی بیش از ۲۸۲ هزار کیلومتر دارند اما ضخامت آنها فقط چند ده متر است.
۶. بارش شهابسنگها: آتشبازی شبانه آسمان
شهابسنگها تکههایی از سنگ یا فلز هستند که هنگام ورود به جو زمین میسوزند و نورانی میشوند.
بارشهای شهابی مانند برساوشیها هرساله در مردادماه دیده میشوند.
🌍 شگفتیهای سیاره زمین
۷. جو زمین سپر محافظ ماست
جو زمین ما را از پرتوهای خطرناک فرابنفش خورشید و برخورد شهابسنگها محافظت میکند.
لایه اُزن یکی از مهمترین لایههای این جو است.
۸. زمین تنها سیارهای است که آب مایع دارد.
زمین فعلاً تنها سیارهای است که آب به شکل مایع روی سطح آن وجود دارد؛ و این برای زندگی حیاتی است.
۹. زمین دائم در حال حرکت است.
زمین همزمان سه حرکت دارد: به دور خود، به دور خورشید، و حرکت همراه با منظومه خورشیدی در کهکشان راهشیری.
ب) به نظر شما، تفکر در این شگفتیها چه ارتباطی با موضوع خداشناسی دارد؟
پاسخ: اعتقاد به وجود و عظمت خداوند
پ) از معنی آیه ۵۷ سوره غافر چه میفهمید؟
پاسخ: خلقت آسمانها و زمین که بسیار بزرگتر از خلقت بشر است او را عاجز نکرد.
جواب فعالیت صفحه ۵ مطالعات اجتماعی نهم
۳- ایران در نیمکره شمالی قرار دارد یا نیمکره جنوبی؟ نیمکره شرقی یا نیمکره غربی؟ چگونه میفهمید؟
پاسخ:
در نیمکره شمالی، به دلیل قرار گرفتن در قسمت بالای خط استوا و در نیمکره شرقی قرار دارد چون در سمت شرق نصفالنهار مبدأ قرار دارد.
۴- چند کره جغرافیایی به کلاس بیاورید. هر گروه با یک کره کار کند.
الف) مدار استوا، مدار قطبی شمال، مدار قطبی جنوب، مدار رأس السرطان و مدار رأس الجدی را روی کره پیدا کنید و نشان دهید.
پاسخ: برعهدهی دانش آموز
ب) نصفالنهار مبدأ را پیدا کنید و درجه آن را بخوانید. امتداد نصف النهار مبدأ را در آن سوی کره پیدا کنید و درجه آن را بخوانید.
پاسخ:
درجه نصفالنهار مبدأ برابر با صفر است و امتداد آن در آن سوی کره عدد ۱۸۰ است. نصفالنهار مبدأ، صفر درجه و اگر به طرف مشرق پیش رویم تا ۱۸۰ درجهی شرقی و اگر به طرف مغرب پیش رویم تا ۱۸۰ درجهی غربی طول جغرافیایی خواهیم داشت.
جواب فعالیت صفحه ۶ مطالعات اجتماعی نهم
۵- به کمک معلم، چند کره جغرافیایی را به کلاس بیاورید؛ به طوری که هر گروه، یک کره در اختیار داشته باشد. سپس در هر گروه:
الف) طول و عرض جغرافیایی یک مکان را که درجه آن صفر است، روی کره نشان دهید.
پاسخ:
محل برخورد خط استوا و نصف النهار مبدأ (نقطه ای در خلیج گینه در غرب آفریقا)
محل برخورد نصفالنهار مبدأ و خط استوا تنها نقطه با طول و عرض جغرافیایی صفر است.
ب) سه مکانی را که روی یک مدار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان عرض جغرافیایی یکسانی دارند؟ چرا؟
پاسخ: بله چون هر سه نقطه نسبت به خط استوا به یک اندازه فاصله دارند.
پ) سه مکانی را که روی یک نصفالنهار قرار دارند، در نظر بگیرید و بگویید آیا این سه مکان طول جغرافیایی یکسانی دارند؟ چرا؟
پاسخ: بله چون هر سه نقطه نسبت به نصف النهارمبدا به یک اندازه فاصله دارند.
۸- کاربرگههای شماره ۱ و ۲ را کامل کنید.
پاسخ کاربرگهی شماره ۱:
به شکل کره زمین که خطهای فرضی نصف النهار و مدار از آن عبور کرده اند، دقت کنید. این خطها با قطع کردن یکدیگر، شبکههایی را به وجود آورده اند.
۱- هر یک از عبارت های زیر را مانند مثال در جای مربوط بنویسید.
پاسخ: نصف النهار مبدا، قطب جنوب، استوا، عرض جغرافیایی، طول جغرافیایی
۲- با توجه به شکل زیر طول و عرض جغرافیایی مکانهای زیر را بنویسید.
پاسخ:
| مکان | طول جغرافیایی | عرض جغرافیایی |
| الف) | (W) ∘۶۰ | (N) ∘۳۰ |
| ب) | (W) ∘۲۰ | (S) ∘۳۰ |
| ج) | (E) ∘۲۰ | (S) ∘۴۵ |
پاسخ کاربرگهی شماره ۲:
در این تصویر، نقشه استان کرمان را مشاهده میکنید. (توجه: هر درجه (°) ۶۰ دقیقه (′) است)
۱- نزدیکترین طول و عرض جغرافیایی به هر یک از مکانهای زیر را بنویسید.
پاسخ:
| رودبار← | ۲۸°N ۵۸°E |
| رفسنجان← | ۳۰°N ۵۶°E |
| یزد← | ۳۲°N ۵۴°E |
| بندرعباس← | ۲۷°N ۵۶°E |
۲- نام شهر یا روستایی را که در نقاط زیر واقع شده است، به طور تقریبی بنویسید.
پاسخ:
۵۸ºE و ۳۰º، ۲۶ N (سردشت)
۵۶ºE ، ۳۰َ و ۳۰ºN (بردسیر)
۵۶ºE و ۳۱º، ۵۵N (بهاباد)
۳- به نظر شما، آیا ممکن است برای نشان دادن طول و عرض جغرافیایی مکانی در کشور ایران از علامت های غرب (W) جنوب (S) استفاده کنیم؟ چرا؟
پاسخ: خیر، چون ایران در نیم کره شمالی و در شرقی قرار دارد.
جواب فعالیت صفحه ۸ مطالعات اجتماعی نهم
شهر مکه در کشور عربستان و در جنوب غربی ایران واقع است. بنابراین، در ایران ما به سمت جنوب غربی نماز میخوانیم و هرگاه میخواهیم جهت قبله را پیدا کنیم، ابتدا جهت جنوب را جستوجو میکنیم و سپس به سمت غرب متمایل میشویم. میزان تمایل ما به سمت غرب، در نواحی مختلف ایران متفاوت است. به نقشه روبه رو توجه کنید و از سه شهر مشهد، بندرعباس و تبریز خطی به سمت خانه کعبه رسم کنید.
پاسخ: بندر عباس بیشتر به غرب متمایل میشود.
۹- مردم بندرعباس برای اینکه در جهت قبله قرار بگیرند، بیشتر به سمت غرب متمایل میشوند یا مردم تبریز؟
پاسخ: بندرعباس
۱۰- در آدیس آبابا (اتیوپی) و قاهره، قبله در کدام سمت است؟
پاسخ: اتیوپی (شمال شرقی) و در قاهره (جنوب شرقی)
۱۱- با استفاده از یک نقشه جهاننما بگویید که در مالزی قبله رو به کدام سمت است.
پاسخ: شمال غربی
سخن پایانی
اگر سوالی دربارهی درس اول مطالعات اجتماعی پایه نهم متوسطهی اول دارید، میتوانید در بخش نظرات بپرسید تا تیم معلمان ما در اولین فرصت شما را راهنمایی کنند.
✅ جواب درس دوم مطالعات اجتماعی نهم
📝 سوالات درس اول مطالعات اجتماعی نهم
📝 نمونه سوالات پایه نهم متوسطه اول
توجه: دانشآموزان عزیز شما میتوانید برای دسترسی آسانتر به مطالب درسی عبارت «سوییتی بلاگ» را در انتهای مطلب مورد نظر خود سرچ(جست و جو) کنید.
نظرات کاربران